Άσκηση & νόσος του Parkinson (PD)

Η νόσος του Πάρκινσον (PD), είναι η δεύτερη πιο κοινή νευροεκφυλιστική νόσος πίσω από τη νόσο Αλτσχάιμερ. Περιγράφηκε για πρώτη φορά το 1817 από έναν γιατρό ονόματι Τζέιμς Πάρκινσον, ως μια χρόνια ασθένεια που σχετίζεται με τη γήρανση.

Η αναπηρία που προκαλείται από τη νόσο Πάρκινσον (PD),  έχει σημαντικό αντίκτυπο στη ζωή του ασθενούς και της οικογένειάς του. Η εξέλιξη της νόσου οδηγεί σε αδυναμία εκτέλεσης των καθημερινών δραστηριοτήτων του ασθενή, σε απώλεια της αυτοεξυπηρέτησής του και σε μείωση της ποιότητας ζωής του. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, το παγκόσμιο ποσοστό επίπτωσης της νόσου εκτιμάται ότι είναι περίπου 12 άτομα ανά 100.000 κατοίκους, επηρεάζοντας το ίδιο και τα δύο φύλα. Μάλιστα λαμβάνοντας υπόψη την αύξηση του προσδόκιμου μέσο όρου ζωής του παγκόσμιου πληθυσμού, και κατά συνέπεια της γήρανσης, εκτιμάται ότι ο αριθμός αυτός θα αυξηθεί τα επόμενα χρόνια, καθιστώντας το ένα σημαντικό παγκόσμιο πρόβλημα δημόσιας υγείας.

Η βιβλιογραφία αναφέρει ότι η φαρμακολογική θεραπεία για τη νόσο του Πάρκινσον (PD), μπορεί να ανακουφίσει τον ασθενή από τα συμπτώματα της νόσου, αλλά δεν μπορεί να σταματήσει την εξέλιξη της νόσου. Για αυτό το λόγο η αναζήτηση μη φαρμακολογικών θεραπειών, είναι έγκυρη και απαραίτητη για τη βελτίωση πολλών συμπτωμάτων της συγκεκριμένης νόσου.

Τα οφέλη της άσκησης

Σύμφωνα με το Parkinson Foundation, η άσκηση θα πρέπει να αποτελεί σημαντικό μέρος της καθημερινότητας ενός ατόμου που πάσχει από τη νόσο του Πάρκινσον (PD). Οι έρευνες αναφέρουν, ότι αν τα άτομα με Πάρκινσον (PD) αρχίσουν να ασκούνται νωρίς (στα πρώιμά στάδια της νόσου) και τουλάχιστον για 2,5 ώρες την εβδομάδα, τότε θα βιώσουν μια επιβραδυνόμενη μείωση της ποιότητας ζωής τους, σε σύγκριση με άτομα που ξεκινούν αργότερα την άσκηση ή που δεν ασκούνται καθόλου. Ενώ επίσης, η καθιέρωση πρώιμων συνηθειών άσκησης είναι απαραίτητη για τη συνολική διαχείριση της νόσου.

Για τα άτομα που πάσχουν από τη νόσο του Πάρκινσον (PD), η άσκηση αποτελεί ζωτικό συστατικό για τη διατήρηση της ισορροπίας τους, της κινητικότητας τους και γενικότερα για την ευκολότερη εκτέλεση όλων των καθημερινών τους δραστηριοτήτων. Η άσκηση και η σωματική δραστηριότητα μπορούν να βελτιώσουν πολλά συμπτώματα της νόσου τόσο κινητικά, όσο και μη κινητικά.

Ποιο είδος όμως άσκησης επιτρέπεται

Για τα άτομα που πάσχουν από τη νόσο του Πάρκινσον (PD), δεν υπάρχει κάποια συγκεκριμένη “συνταγή άσκησης” που να είναι κατάλληλη. Ο τύπος και το είδος της άσκησης που θα πρέπει να εκτελεί ένα άτομο με Πάρκινσον (PD), εξαρτάται από τα συμπτώματα που έχει, αλλά και από τις σωματικές του ικανότητες. Π.χ για τα άτομα που έχουν έντονα συμπτώματα, ακόμα και το να σηκωθούν και να κάνουν απλές κινήσεις είναι ευεργετικό. Για τα άτομα που έχουν πιο ήπια συμπτώματα και είναι πιο ενεργά,  μπορούν να αναπτύξουν μια πιο τακτική και έντονη δραστηριότητα.

Οι επιστήμονες δεν προτείνουν κάποιο συγκεκριμένο είδος άσκησης, αρκεί αυτό να περιλαμβάνει μερικά βασικά συστατικά, όπως:

• Εξάσκηση ισορροπίας
• Βελτίωση της ευκινησίας
• Εκτέλεση πολλαπλών κινήσεων
• Αερόβια δραστηριότητα
• Προπόνηση δύναμης

Όλα τα είδη άσκησης που δίνουν έμφαση στις παραπάνω ικανότητες  είναι ωφέλιμα, αρκεί να εκτελούνται τακτικά και συστηματικά.

Επίσης ο επαγγελματίας της άσκησης, θα πρέπει πάντα να έχει στα υπόψη του την εξέλιξη της νόσου, διότι αυτή μπορεί να οδηγήσει σε διάφορες φυσικές αλλαγές όπως:

• Απώλεια ευελιξίας στις αρθρώσεις, η οποία μπορεί να επηρεάσει την ισορροπία.
• Μειωμένη μυϊκή δύναμη που μπορεί να επηρεάσει το περπάτημα και την ικανότητα το να σηκωθούμε σε όρθια θέση.
• Μείωση της καρδιαγγειακής κατάστασης, η οποία επηρεάζει την αντοχή κ.α.

Και να χρειαστεί να τροποποίηση το πρόγραμμα ενός ασθενή.

Οδηγίες πριν την άσκηση

Ο επαγγελματίας της άσκησης πριν ξεκινήσει την άσκηση με έναν άτομο που πάσχει από τη νόσου του Παρκινσον (PD), θα πρέπει:

Πρώτον, να έρθει σε επικοινωνία με το γιατρό του ασθενή, ώστε να γνωρίζει αν υπάρχουν κάποιοι περιορισμοί ή κάποιες προϋποθέσεις και

Δεύτερον, να εξασφαλίζει την ασφαλή εκγύμναση του ασθενή, ώστε να μην τραυματιστεί από κάποια πτώση ή κάποια κίνηση κατά την εκτέλεση του προγράμματος άσκησης.

Η σωματική άσκηση συμβάλλει στη θεραπεία της νόσου του Πάρκινσον και εκτός από τη διατήρηση μιας καλής ποιότητας ζωής του ασθενή, μπορεί να παίξει και προληπτικό ρόλο. Για να συμβεί αυτό θα πρέπει η άσκηση να είναι συστηματική & εξατομικευμένη με βάσει τις ανάγκες και τις ικανότητες του κάθε ασθενή. 

Στο Functional Movement, σχεδιάζουμε εξατομικευμένα & εξειδικευμένα προγράμματα άσκησης, δίνοντας έμφαση όχι μόνο στην ένταση, στη διάρκεια και τη συχνότητα της άσκησης, αλλά στην  τήρηση της θεραπείας και τους μηχανισμούς που εμπλέκονται σε κάθε κινητική παρέμβαση, ώστε να μην επηρεάζει τη συνολική θεραπεία της νόσου, αλλά ταυτόχρονα να βελτιώνει και τη σωματική λειτουργία του ασθενή.

ΠαγούνηςΝικόλαος

Κινησιολόγος & M.Sc Physical therapy

Certified Medical Exercise Specialist

International Certificate in Osteopathic &

Chiropractic Manipulation