Πότε ο πόνος στην μέση προέρχεται από την Ιερολαγόνια Άρθρωση;

Η ιερολαγόνια άρθρωση , βρίσκεται στην πύελο και συνδέει τα λαγόνια οστά (λεκάνη) με το  ιερό οστό (το χαμηλότερο μέρος της σπονδυλικής στήλης πάνω από τον κόκκυγα)και αποτελεί την πιο πολύπλοκη και την πιο ισχυρή άρθρωση του ανθρώπινου σώματος, διότι είναι η άρθρωση η οποία είναι υπεύθυνη για την απορρόφηση των κραδασμών και  την ελάττωση των δυνάμεων πρόσκρουσης προς τη σπονδυλική στήλη. Η ιερολαγόνια άρθρωση, διαθέτει επίσης πολύ μεγάλη σταθερότητα σε βάρος της κινητικότητας, πράγμα που είναι απαραίτητο για την βάδιση και την όρθια στάση.

Αιτίες δυσλειτουργίας της ιερολαγόνιας άρθρωσης

Είναι γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια κυρίως λόγω της κακής στάσης του σώματος σε καθιστή θέση, αλλά και των λανθασμένων κινητικών μοτίβων που εφαρμόζουμε στην καθημερινότητά μας, έχουν αυξηθεί η παθήσεις – τραυματισμοί στη συγκεκριμένη άρθρωση. Επίσης όπως συμβαίνει και με όλα τα οστά και τις αρθρώσεις του σώματος, η ιερολαγόνια άρθρωση μπορεί να υποστεί εκφυλιστική (αγκυλοποιητική σπονδυλοαρθρίτιδα, ρευματοειδής αρθρίτιδα, σύνδρομο Reiter, ψωριασική αρθρίτιδα) ή τραυματική βλάβη ή δυσλειτουργία, λόγω ενός τραυματισμού στην συγκεκριμένη περιοχή ή λόγω της εγκυμοσύνης στις γυναίκες, με αποτέλεσμα να χαλαρώνουν οι σύνδεσμοι της άρθρωσης και να προκαλείται δυσλειτουργία αυτής. Τα συμπτώματα μπορεί να είναι άμεσα και εμφανή (οξεία κατάσταση) ή να είναι πιο ήπια και να μην υποχωρούν με την πάροδο του χρόνου (χρόνια κατάσταση).

Συμπτώματα της δυσλειτουργία στην ιερολαγόνι άρθρωση

Όλες οι παραπάνω αιτίες είναι τα πρωτοπαθή αίτια της δυσλειτουργίας της ιερολαγόνιας άρθρωσης, τα οποία μπορούν να οδηγήσουν σε χαλάρωση των συνδέσμων προκαλώντας αστάθεια της άρθρωσης, χωρίς όμως να επηρεασθεί από ανατομική άποψη η άρθρωση, γι΄αυτό και είναι αόρατη στις ακτινολογικές μελέτες.

Όταν ένα άτομο πάσχει από δυσλειτουργία της ιερολαγόνιας άρθρωσης, μπορεί να νοιώσει  πόνο :

• χαμηλά στη μέση,
• στην περιοχή των γλουτών
• στην περιοχή του ισχίου
• στην έξω επιφάνεια των μηρών μέχρι τα γόνατα

επίσης το άτομο, μπορεί να αισθάνεται πόνο κατά την διάρκεια του ύπνου και ειδικότερα στην αλλαγή πλευρού, ενώ ο πόνος είναι εντονότερος με το κάθισμα, την ανύψωση βάρους, το τρέξιμο, το περπάτημα ακόμα και κατά την διάρκεια που βάζουμε τα παπούτσια μας.

Ο πόνος ο οποίος προέρχεται από δυσλειτουργία της ιερολαγόνιας άρθρωσης είναι συνήθως: 

• ετερόπλευρος, αλλά σε μερικές περιπτώσεις μπορεί να είναι και αμφίπλευρος
• ήπιος έως μέτριος σε ένταση και εντοπίζεται γύρω από την περιοχή της πρόσθιας άνω λαγόνιας άκανθας
• αμβλύς και οξύς και επιδεινώνεται με τις φυσικές δραστηριότητες
• έντονος και μπορεί να αναφέρεται στον γλουτό, στο  πρόσθιο τμήμα της λεκάνης ή στο εγγύς τμήμα της πρόσθιας επιφάνειας του μηρού, υποδυόμενος πάθηση της άρθρωσης του ισχίου 

ενώ ο πόνος συνήθως παραμένει πάνω από την άρθρωση του γόνατος, αλλά σε μερικές περιπτώσεις μπορεί να ακτινοβολεί προς το σκέλος και να αποδοθεί σε δισκοκήλη της ΟΜΣΣ.

Τα συμπτώματα της δυσλειτουργίας της ιερολαγόνιας άρθρωσης γενικά επιδεινώνονται με τις δραστηριότητες που φορτίζουν την λεκάνη ασύμμετρα, όπως π.χ. η ποδηλασία, η ορειβασία, κ.ά, ενώ επίσης μπορεί να χειροτερεύουν όταν ο ασθενής :

• κάθεται για πολλές ώρες ή είναι συνεχώς στην ίδια θέση (π .χ. κάθισμα, ορθοστασία, κατάκλιση) ή σηκώνεται από κάθισμα
• γέρνει το σώμα του προς τα εμπρός
• ανεβοκατεβαίνει σκαλοπάτια, ιδιαίτερα στο ανέβασμα όταν ανυψώνει τα γόνατα προς το στήθος
• στέκεται όρθιος στηριζόμενος μόνο στο ένα σκέλος
• επιβιβάζεται ή αποβιβάζεται στο αυτοκίνητο
• στριφογυρίζει ή αλλάζει θέση στο κρεβάτι του

ενώ ο πόνος συχνά υποχρεώνει τον ασθενή να ανασηκώνει τον ένα γλουτό όταν κάθεται, γιατί δεν μπορεί να καθίσει με τον γλουτό επιπεδωμένο πάνω σε κάθισμα. Η βάδιση επίσης μπορεί να είναι πολύ επώδυνη, ανάλογα με το βαθμό αστάθειας ή δυσκαμψίας της ιερολαγόνιας άρθρωσης.

Διάγνωση

Η δυσλειτουργία της ιερολαγόνιας άρθρωσης είναι μια υποτιμημένη αιτία πόνου της μέσης που συνήθως ξεφεύγει της διάγνωσης, ενώ υπολογίζεται ότι περίπου ένα 15-25% των ασθενών με οσφυαλγία, στην πραγματικότητα υποφέρουν από βλάβη ή δυσλειτουργία της ιερολαγόνιας άρθρωσης.

Αυτό συμβαίνει διότι ο πόνος της ιερολαγόνιας άρθρωσης μπορεί να μιμείται ή και να συνυπάρχει με τον πόνο της εκφύλισης του μεσοσπονδύλιου δίσκου, τη σπονδυλική στένωση ή και τη ριζίτιδα από κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου στη μέση.

Οι ασθενείς οι οποίοι έχουν αυξημένη πιθανότητα να υποφέρουν από πόνο της ιερολαγόνιας άρθρωσης, είναι συνήθως άτομα:

• που έχουν υποστεί στο παρελθόν κάταγμα ή τραυματισμό της ιερολαγόνιας άρθρωσης.
• τα οποία εμφανίζουν ασυμμετρία στην άρθρωση της λεκάνης
• τα οποία εμφανίζουν μυϊκή ανισορροπία στα κάτω άκρα
• που έχουν κάνει επέμβαση στην σπονδυλική στήλη, λόγω μεταβολής της μηχανικής αυτής

ενώ στις  γυναίκες εμφανίζεται συχνότερα δυσλειτουργία της ιερολαγόνιας άρθρωσης με πόνο στη μέση, λόγω χαλάρωσης των συνδέσμων που υποστηρίζουν την άρθρωση και κυρίως σε γυναίκες μετά από εγκυμοσύνη.

Η πιο αξιόπιστη διάγνωση δυσλειτουργίας της ιερολαγόνιας βλάβης ως αιτία πόνου της μέσης είναι η φυσική – κλινική εξέταση από έναν εξειδικευμένο επαγγελματία υγείας, ο οποίος αφού πάρει ένα ιστορικό του ασθενή το οποίο περιλαμβάνει ερωτήσεις όπως:

• Έχετε τραυματιστεί ποτέ σοβαρά;
• Πόσο καιρό το πρόβλημα αυτό σας ενοχλεί;
• Που είναι ο πόνος;
• Το βράδυ έχετε πόνο;
• Υπάρχει αδυναμία ή μούδιασμα στο πόδι;

Ακολουθεί η κλινική αξιολόγηση, ώστε να μπορέσει να εντοπίσει την αιτία του προβλήματος, και αν αυτό προέρχεται από τη σπονδυλική στήλη ή την πύελο. Οι δοκιμασίες αυτές χωρίζονται σε:

Δοκιμασίες απομάκρυνσης: Προσπαθούμε να απομακρύνουμε τις αρθρικές επιφάνειες.
Δοκιμασίες συμπίεσης: Συμπιέζουμε τις αρθρικές επιφάνειες.

• Gaenslen’s Test

• Patrick’s Test:

 

• Yeoman’s Test:

Σε περίπτωση θετικής διάγνωσης, ο ασθενής θα πρέπει να ακολουθήσει ένα εξειδικευμένο ασκησιολόγιο το οποίο θα στοχεύει:

1. στη σταθεροποίηση της πάσχουσας άρθρωσης,
2. στη βελτίωση της κινητικότητας της ιερολαγόνιας άρθρωσης, κάτι το οποίο θα μειώσει σημαντικά τον πόνο από τον οποίο υποφέρει       ο ασθενής,
3. στην  εκμάθηση της σωστής στάσης του σώματος κυρίως σε καθιστή θέση γιατί έτσι θα αποσυμφορηθεί η περιοχή από υπερβολικά φορτία,
4. στην εκμάθηση θεμελιωδών κινητικών μοτίβων κάτι το οποίο είναι εξαιρετικά σημαντικό γιατί θα βοηθήσει στη αποκατάσταση αλλά και στη αποφυγή πιθανής επαναφοράς του προβλήματος.

Τελειώνοντας θα πρέπει να αναφέρουμε ότι  δυσλειτουργία των ιερολαγονίων, είναι η συχνότερη πηγή πόνου στην οσφυϊκή περιοχή της Σ.Σ η οποία συνήθως παραβλέπεται στην κλινική πράξη, επειδή είναι άγνωστο σε πολλούς ειδικούς και μη επαγγελματίες υγείας και τα συμπτώματά της αποδίδονται λανθασμένα σε οσφυαλγία, ριζαλγία ή παθήσεις της περιοχής του ισχίου.

 

Παγούνης Νικόλαος

Β.Sc Sport Science & Physical Education

M.Sc Kinisiology & Physical therapy

Πιστοποιημένος Αξιολογητής της Κίνησης &

της Αναπνοής του Ανθρώπινου σώματος