Θεραπευτική Άσκηση & Σκλήρυνση κατά πλάκας

Η σκλήρυνση κατά πλάκας γνωστή και ως πολλαπλή σκλήρυνση (MS), είναι μια χρόνια ασθένεια του κεντρικού νευρικού συστήματος, κατά την οποία το ανοσοποιητικό σύστημα επιτίθεται στη μυελίνη, τη λιπαρή εξωτερική επίστρωση των νευρικών ινών που επιτρέπει τη μεταφορά σημάτων από και προς τον εγκέφαλο, προκαλώντας προβλήματα επικοινωνίας μεταξύ του εγκεφάλου και του υπόλοιπου σώματος.

Εκτιμάται ότι 2,1 εκατομμύρια άτομα παγκοσμίως πάσχουν από σκλήρυνση κατά πλάκας, με την ασθένεια να προσβάλλει συνήθως νέους ανθρώπους και μάλιστα στην παραγωγική τους ηλικία μεταξύ 25 και 55 ετών, ενώ η εμφάνιση της νόσου είναι πιο συχνή στις γυναίκες από ότι στους άνδρες, σε αναλογία περίπου 2:1.

Η Σκλήρυνση κατά πλάκας χαρακτηρίζεται από εξάρσεις και υφέσεις, ενώ τα συμπτώματα που θα εμφανίσει ο κάθε ασθενής, είναι διαφορετικά και εξαρτώνται από τη θέση των νεύρων που επηρεάζονται. Τα συμπτώματα εμφανίζονται συνήθως ξαφνικά και γρήγορα σε διάστημα λεπτών ή ωρών, αλλά σε πιο σπάνιες περιπτώσεις τα συμπτώματα μπορεί να είναι ύπουλα και να διαρκέσουν αρκετές εβδομάδες έως και μήνες για να αναπτυχθούν.

Λόγω του ότι η πολλαπλή σκλήρυνση, επηρεάζει αρνητικά και με διαφορετικό τρόπο τα διάφορα συστήματα του ανθρώπινου οργανισμού όπως:

  • Το Νευρικό σύστημα: προκαλώντας απώλεια μνήμης, σύγχυση, ζάλη, ιλίγγους, αλλαγές προσωπικότητας, κατάθλιψη και λιγότερο συχνά επιληπτικές κρίσεις.
  • Το αιθουσαίο σύστημα προκαλώντας διαταραχές στην όραση και απώλεια της ακοής.
  • Το αναπνευστικό σύστημα, προκαλώντας δυσκολίες στην ομιλία καθώς και στην αναπνοή λόγω της μειωμένης λειτουργίας των αναπνευστικών μυών.
  • Το μυοσκελετικό σύστημα, προκαλώντας μυϊκή αδυναμία, προβλήματα στο συντονισμό, την ισορροπία, το βάδισμα και τις λεπτές κινητικές δεξιότητες του ατόμου, λόγω του ότι ο εγκέφαλος δυσκολεύεται να στείλει πληροφορίες στα νεύρα και στους μυς.
  • Το αυτόνομο νευρικό σύστημα, επηρεάζοντας τις σπλαχνικές λειτουργίες του ανθρώπινου σώματος, αλλά και το
  • Το Integumentary system (ενσωματωμένο σύστημα), το οποίο περιλαμβάνει το δέρμακαι τα αισθητήρια όργανα, που δρουν για την προστασία του σώματος από διάφορες βλάβες,

Για αυτό του, η Σκλήρυνση κατά πλάκας προκαλεί πολλά συμπτώματα και δυσλειτουργίες στο σώμα του ατόμου που πάσχει από αυτή όπως:

  • Μυϊκή αδυναμία
  • Προβλήματα ισορροπίας
  • Σπαστικότητα
  • Κόπωση
  • Πόνο
  • Παράλυση

ενώ εξαιτίας του φόβου για την επιδείνωση των συμπτωμάτων, οι ασθενείς που πάσχουν από σκλήρυνση κατά πλάκας, μειώνουν τη σωματική τους δραστηριότητα ή την προσαρμόζουν ανάλογα με το τι είναι πιο ξεκούραστο και πιο βολικό για αυτούς, και αυτό έχεις ως αποτέλεσμα να αλλοιώνονται τα κινητικά τους μοτίβα, προκαλώντας προβλήματα στην κίνησή τους εξαιτίας:

  • Του περιορισμού της κινητικότητας και της φυσικής δραστηριότητας.
  • Της μείωσης της αερόβιας ικανότητας.
  • Της μείωσης της μυϊκής δύναμης/ισχύος/αντοχής.
  • Της μείωσης του εύρους κίνησης των αρθρώσεων.
  • Της μείωσης του χρόνου αντίδρασης.
  • Της διαταραχής στην ισορροπία.

Για πολλά χρόνια, οι ειδικοί συμβούλευαν τα άτομα με Πολλαπλή Σκλήρυνση να αποφεύγουν την σωματική δραστηριότητα και την άσκηση. Τα τελευταία χρόνια αυτό έχει αλλάξει, καθώς υποστηρίζεται, μετά από έρευνες, πως η τακτική άσκηση όχι απλά δεν επιδεινώνει τα συμπτώματα και δεν φέρει υποτροπές στην πορεία της νόσου, αλλά αντιθέτως βελτιώνει τη σωματική και την ψυχολογική κατάσταση του ασθενή.

Η θεραπευτική άσκηση μπορεί να διαδραματίσει ουσιαστικό ρόλο στη διατήρηση της λειτουργικότητας ενός ασθενούς με σκλήρυνση κατά πλάκας, ενώ επίσης έχει σημαντικό ρόλο στην καθυστέρηση των αρνητικών συμπτωμάτων της νόσου.

Το πρόγραμμα άσκησης ενός ατόμου που πάσχει από σκλήρυνση κατά πλάκας, θα πρέπει να είναι εξατομικευμένο ανάλογα με τις λειτουργικές του ικανότητες, ενώ επίσης θα πρέπει να επικεντρώνεται στη σωστή στάση του σώματος, στην κίνηση και στη λειτουργικότητα του ατόμου, εξετάζοντας όμως προσεκτικά τον τρόπο με τον οποίο η απόδοση του ασθενούς μπορεί να περιοριστεί από κόπωση, πόνο ή άλλους παράγοντες.  Σε αυτό το σημείο η αξιολόγηση των ικανοτήτων ενός ατόμου με σκλήρυνση κατά πλάκας καθώς και η εμπειρία και η εκπαίδευση του επαγγελματίας της άσκησης, είναι πολύ σημαντική ώστε να μπορέσει αυτός να δημιουργήσει ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα, δίνοντας ταυτόχρονα ιδιαίτερη προσοχή στην ένταση, τη συχνότητα και τη διάρκεια της άσκησης για να είναι αυτή ασφαλείς και αποτελεσματική.

Τα προγράμματα θεραπευτικής άσκησης τα οποία απευθύνονται σε άτομα που πάσχουν από Σκλήρυνση κατά πλάκας, θα πρέπει να επικεντρώνονται:

  • Στην ανακούφιση του πόνου, μέσω της άσκησης, των διατάσεων, του Manual Therapy, και της Κινητοποίησης της περιτονίας και των μυών.
  • Στην αντιμετώπιση της κούρασης, μέσω της αερόβιας άσκησης κατά την οποία, θα πρέπει να δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στη σωστή τεχνική, ώστε ο ασθενής να εξοικονομεί ενέργεια και άρα να ελαχιστοποιείται η κόπωση. Επίσης κατά την αερόβια άσκηση, ο ασθενής που πάσχει από σκλήρυνση κατά πλάκας, θα πρέπει απαραίτητα να παρακολουθείται στενά από έναν επαγγελματία της άσκησης, έτσι ώστε αυτός να εξασφαλίσει ότι ο ασθενής δεν υπερθερμαίνεται, και ότι ασκείται με την κατάλληλη ένταση ώστε να βελτιωθεί η αντοχή του.
  • Στον περιορισμό της σπαστικότητας, μέσω της θεραπευτικής άσκησης, των διατάσεων, της εκτέλεσης των ασκήσεων στο σωστό εύρος κίνησης, και την εκπαίδευση στη σωστή στάση και στη σωστή εκτέλεση των κινητικών μοτίβων.
  • Στη βελτίωση της ισορροπίας, μέσω της ενδυνάμωσης του πυρήνα, τη βελτίωση της στατικής & δυναμικής ισορροπίας, καθώς και της ιδιοδεκτικότητας.
  • Στη μυϊκή ενδυνάμωση & στη μυϊκή αντοχή, δίνοντας έμφαση στη δύναμη και στην αντοχή των κάτω άκρων, διότι η νόσος επηρεάζει περισσότερο τη λειτουργικότητά τους, από ότι τα άνω άκρα.
  • Στη βελτίωση της ευλυγισίας, προλαμβάνοντας την εμφάνιση μυϊκών συσπάσεων και σπασμών.

Στο Functional movement, ενημερωνόμαστε συνεχώς για όλες τις νέες και αξιόπιστες μεθόδους θεραπευτικής άσκησης και σε συνδυασμό με την εμπειρία και τη σωστή εκπαίδευση, μπορούμε και σχεδιάζουμε εξατομικευμένα και εξειδικευμένα προγράμματα θεραπευτικής άσκησης, βοηθώντας τους ασθενείς όχι μόνο να βελτιώσουν την καθημερινότητα τους, αλλά και τη στάση του σώματός τους, και τον τρόπο βάδισής τους, κάτι το οποίο δεν θα τους απαλλάξει μόνο από τους πόνους, αλλά θα τους κάνει πιο λειτουργικούς και πιο ευδιάθετους, βοηθώντας τους έτσι, να διαχειριστούν με το σωστό τρόπο την ασθένεια τους.

 

Παγούνης Νικόλαος

Β.Sc Sport Science & Physical Education

M.Sc Kinisiology & Physical therapy

Πιστοποιημένος Αξιολογητής της Κίνησης &

της Αναπνοής του Ανθρώπινου σώματος

Μοιραστείτε το!

Αφήστε μια απάντηση