Explain the pain Κατανοήστε – εξηγήστε τον πόνο
Σε μία εποχή, όπου ο χρόνιος πόνος τείνει να γίνει επιδημία ταλαιπωρώντας πάνω από το 70% του παγκόσμιου πληθυσμού, και με τις έρευνες να αποδεικνύουν την αναποτελεσματικότητα των φαρμάκων στην αντιμετώπιση του, αποδεικνύεται ότι η εξατομικευμένη, εξειδικευμένη και στοχευμένη άσκηση μπορεί να αποτελέσει ένα φυσικό μέσω θεραπείας του. Υπάρχουν πολλοί μύθοι και παρεξηγήσεις γύρω από το θέμα του πόνου, και ενώ πολύ άνθρωποι προσπαθούν να απαλλαγούν από τους χρόνιους πόνους μέσω των συμβατικών θεραπειών (μασάζ, λουτρά, φάρμακα κ.α), δεν τα καταφέρνουν διότι δεν καταπολεμούν την αιτία του πόνου αλλά τα συμπτώματα του. Η εξήγηση – κατανόηση του πόνου, δηλαδή πιο απλά ο εντοπισμός της αιτίας που προκαλεί τον πόνο, δεν είναι μία απλή διαδικασία. Για να γίνει αυτό αποτελεσματικά, θα πρέπει ο επαγγελματίας υγείας να έχει την κατάλληλη εκπαίδευση ώστε: έτσι ώστε να έχει μία ολοκληρωμένη και αιτιολογημένη ανάλυση των συμπτωμάτων του. Τα τελευταία 10 χρόνια ξέρουμε πολλά περισσότερα για τον πόνο από ότι στο παρελθόν, οπότε αν αναλύσουμε, αξιολογήσουμε και απαντήσουμε σε ερωτήσεις όπως: τότε μπορούμε να έχουμε περισσότερες πιθανότητες στο να εξηγήσουμε – κατανοήσουμε τον πόνο, άρα και να εντοπίσουμε την αιτία του. Μέσω διάφορων μεθόδων και συσκευών τις οποίες εφαρμόζουμε στο functional movement, μπορούμε όχι μόνο να εξετάσουμε και να κατανοήσουμε όλους εκείνους τους παράγοντες που προκαλούν τον πόνο, αλλά και να σχεδιάσουμε ένα εξατομικευμένο και εξειδικευμένο θεραπευτικό πρόγραμμα άσκησης για τη θεραπεία του. Η εξήγηση – κατανόηση του πόνου και η αντιμετώπιση του μέσω ενός θεραπευτικού προγράμματος άσκησης, είναι μία φυσική & ενεργή θεραπεία χωρίς παρενέργειες η οποία επικεντρώνεται συνολικά στο ανθρώπινο σώμα και όχι μόνο στην περιοχή του πόνου. Βέβαια ο εντοπισμός και η ανακάλυψη της αιτίας του πόνου, εξαρτάται από την ικανότητα και τις γνώσεις του επαγγελματία υγείας, ο οποίος θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη του όχι μόνο τα κινησιολογικά και ανατομικά δεδομένα, αλλά και τα συναισθηματικά. Οι συναισθηματικές πληροφορίες στις οποίες μέχρι σήμερα δεν δίνουμε καθόλου προσοχή, είναι ένα πολύ σημαντικό κομμάτι στην εξήγηση – κατανόηση του πόνου τις οποίες ένας επαγγελματίας υγείας πρέπει να λάβει σοβαρά υπόψη του, διότι η εμπειρία και η αντίληψη του πόνου είναι διαφορετική από άτομο σε άτομο. Ένα απλό παράδειγμα είναι: ένας μικρός τραυματισμός στο δάκτυλο του ενός χεριού σε έναν επαγγελματία βιολονίστα φαντάζει ως μία μεγάλη απειλή γιαυτόν, διότι του στερεί τη δυνατότητα να κάνει πρόβες και άρα νοιώθει τον πόνο διαφορετικά, από ότι ένας χορευτής, όπου ο ίδιος τραυματισμός στο δάχτυλο δεν του στερεί τη δυνατότητα να χορεύει, άρα δεν φαντάζει ως απειλεί για αυτόν. Ένα άλλο σημαντικό κομμάτι στην εξήγηση – κατανόηση του πόνου είναι ο φόβος. Ο φόβος είναι ένα ισχυρό κίνητρο το οποίο επηρεάζει το πως κινούμαστε, το πως συμπεριφερόμαστε και γενικότερα το πως αντιδρούμε ενάντια σε αυτόν. Όταν οι φόβοι μας, σχετίζονται με την κίνηση μας, τότε συντελούν και συμβάλλουν στην ανάπτυξη και στη διατήρηση του φόβου, διότι ενεργοποιούνται άθελα μας, μηχανισμοί προειδοποίησης κινδύνου, διαιωνίζοντας αυτή τη κατάσταση χωρίς ουσιαστικά να υπάρχει σοβαρή αιτία. Μάλιστα πολλές φορές ο φόβος, μπορεί να οδηγήσει σε έναν φαύλο κύκλο πόνου και ανικανότητας, από τον οποίο είναι δύσκολο να ξεφύγει το άτομο με τον χρόνιο πόνο. Παραδείγματα φόβου που συναντώνται συχνά σε ανθρώπους με χρόνιο πόνο είναι: φόβος στο να εργαστεί, φόβος στο να κινηθεί, φόβος στο να αθληθεί, φόβος να εκτελέσει τις καθημερινές του δραστηριότητες, φόβος μήπως χρειαστεί να χειρουργηθεί και πολλά άλλα παραδείγματα τα οποία τελικά οδηγούν το άτομο στην κοινωνική απομόνωση και την αποξένωση. Για να αντιμετωπίσουμε αυτούς τους φόβους, θα πρέπει ο επαγγελματίας υγείας να μας: και το σημαντικότερο, να προτείνει το κατάλληλο και αποτελεσματικότερο θεραπευτικό πρόγραμμα σύμφωνα πάντα με τις ικανότητες του ασκούμενου, διότι οι πηγές του πόνου είναι διαφορετικές από άτομο σε άτομο. Υπάρχουν πολλά εργαλεία που συμβάλλουν στην αντιμετώπιση του πόνου. Όλα αυτά τα εργαλεία όμως περιστρέφονται γύρω από την εξήγηση – κατανόηση του πόνου και της κίνησης, ενώ είναι αναγκαίο να συνδυαστούν με το κατάλληλο θεραπευτικό πρόγραμμα άσκησης, ώστε να απαλλαγούμε από αυτόν. Βέβαια δεν υπάρχει μια ενιαία απάντηση για όλους τους πόνους. Ο πόνος, όπως και οι άνθρωποι, είναι πάντα διαφορετικός. Ο πόνος είναι μια εμπειρία που συμβαίνει στη σύγκλιση της βιολογίας, της ψυχολογίας και της κοινωνίας. Για αυτό το λόγο η επιμόρφωση, η γνώση και η κατανόηση του, παρέχουν τα θεμέλια για το σχεδιασμό του καταλληλότερου και του αποτελεσματικότερου θεραπευτικού προγράμματος για την αντιμετώπισή του. Γιατί να εκτελούμε δραστηριότητες, οι οποίες μας προκαλούν πόνο και μάλιστα χωρίς να καταλαβαίνουμε το γιατί; Αυτό απλά δημιουργεί περαιτέρω προστατευτικούς μηχανισμούς. Άρα η σωστή και λειτουργική κίνηση όχι μόνο αυξάνει την υγεία των αρθρώσεων, των μαλακών μορίων, το κυκλοφορικό και το αναπνευστικό σύστημα, αλλά έχει και μια άλλη σημαντική λειτουργία. Αποτελεί τροφή για τον εγκέφαλο, διότι εγκαθιστά και επανεγκαθιστά λεπτές αισθητικές και κινητικές λειτουργικές αναπαραστάσεις στον εγκέφαλο, χρησιμοποιώντας διαδρομές που είχαν υποβαθμιστεί από το φόβο και την άγνοια. Ο στόχος είναι να διδάξουμε στον εγκέφαλο να εκτελεί τις κινήσεις ξανά ομαλά. Στο functional movement, σε αυτό ακριβώς έχουμε εκπαιδευτεί, αυτή ακριβώς είναι η φιλοσοφία μας και μέσω αυτού του τρόπου απαλλάσσουμε τους ασκούμενους μας από κάθε είδος μυοσκελετικού πόνου. Παγούνης Νικόλαος Β.Sc Sport Science & Physical Education M.Sc Kinisiology & Physical therapy Πιστοποιημένος Αξιολογητής της Κίνησης & της Αναπνοής του Ανθρώπινου σώματος