Trigger Points Therapy

“Συμπληρωματική θεραπεία ενός θεραπευτικού προγράμματος άσκησης”

Το “Trigger Points” Therapy είναι μια μορφή θεραπείας, κατά την οποία εφαρμόζεται άμεση πίεση σε συγκεκριμένα σημεία του μυϊκού ιστού, με σκοπό να μειώσουμε την τάση των μυών αυτών και να ανακουφιστούμε από τον πόνο.

Το μυϊκό σύστημα του ανθρώπινου σώματος είναι το σύστημα οργάνων που ελέγχει τις κινήσεις του σώματος και τα όργανα το οποίο το αποτελούν είναι οι μύες. Οι μύες αποτελούνται από συνδετικό ιστό και από τρεις τύπους μυϊκού ιστού, τον σκελετικό, τον καρδιακό και τον λείο. Οι σκελετικοί μύες αποτελούν περίπου το 40% της συνολικής μάζας του σώματος μας, και είναι αυτοί οι οποίοι κατευθύνουν τα οστά και είναι υπεύθυνοι για την σωστή κίνηση και στάση.

Το μυϊκό σύστημα του ανθρώπινου σώματος, είναι εξαιρετικά πολύπλοκο και ευάλωτο σε δυσλειτουργίες, λόγο της φθοράς και της καταπόνησης την οποία υφίσταται από τις καθημερινές μας δραστηριότητες και για αυτό το λόγο το 75-85% των μυοσκελετικών πόνων, οφείλεται σε μεγάλο ποσοστό στους ίδιους τους μύες ή για την ακρίβεια στους εστιασμένους πυρήνες μόνιμου σπασμού που δημιουργούνται όταν οι μύες τραυματίζονται ή καταπονούνται, τους γνωστούς σε όλους μας «κόμπους». Η επιστημονική ονομασία αυτών των «κόμπων», είναι σημεία πυροδότησης πόνου ή trigger points και αποτελούν το «καλύτερα κρυμμένο μυστικό» στην παθογένεση πολλών μυοσκελετικών και όχι μόνο συμπτωμάτων π.χ . ημικρανίες, κεφαλαλγίες, οσφυαλγία, πόνοι στον αυχένα κ.α.

Αιτία εμφάνισής τους

Αιτίες εμφάνισης των σημείων πυροδότησης πόνου μπορεί να είναι διάφοροι παράγοντες όπως :

• Η μυϊκή καταπόνησηπχ σήκωμα βάρους με κακή εργονομία, επαναλαμβανόμενες κινήσεις στην εργασία ή σε σπορ, απότομες κινήσεις και επιβάρυνση στη μηχανική της περιοχής λόγω αρθρικής δυσλειτουργίας.
• Μυϊκός τραυματισμός.
• Παρατεταμένη ακινησία.
• Ψυχολογικό στρες.
• Κακή στάσητου σώματος.
• Έλλειψη άσκησης & κακή φυσική κατάσταση.
• Δευτερογενής ενεργοποίηση από αλλά σημεία πυροδότησης.
• Έλλειψη βιταμινών (Β1, Β6, Β12, D, C) και ιχνοστοιχείων (Μαγνήσιο, Ψευδάργυρος).

Βασικό όμως χαρακτηριστικό τους στο οποίο οφείλεται και η ονομασία τους, είναι ότι από τη στιγμή που θα δημιουργηθούν προκαλούν πόνο όχι μόνο στην περιοχή την οποία εμφανίζονται, αλλά και σε άλλες περιοχές του ανθρώπινου σώματος που είναι απομακρυσμένες από το σημείο εμφάνισής τους, διότι έχουν την ικανότητα να αντανακλούν τα συμπτώματα τους.

Συμπτώματα

Τα συμπτώματα των σημείων πυροδότησης πόνου, μπορεί να είναι  πόνος, μούδιασμα ή «κάψιμο», σφίξιμο, «πιάσιμο» και αδυναμία, τόσο τοπικά όσο και στις περιοχές αντανάκλασης τους.

Ένας μυς με ενεργά trigger points, είναι πάντα πιο αδύναμος από τους φυσιολογικούς μυς και δεν μπορεί να κινηθεί στο πλήρες εύρος της κίνησης τους. Όταν τα trigger points είναι «ενεργά» σε ένα μυ, τότε αυτός δεν μπορεί να εκτελέσει την κανονική λειτουργία του, με αποτέλεσμα να αναλαμβάνουν τη λειτουργία του άλλοι μύες, στους οποίους μπορεί μελλοντικά να αναπτυχθούν και σε αυτούς trigger points.

Διάγνωση & αντιμετώπιση

Η διάγνωση και η αντιμετώπιση των trigger points, είναι σημαντική διότι:

1. Εμφανίζονται πολύ συχνά σε όλους μας.
2. Μιμούνται & επιδεινώνουν τα συμπτώματα άλλων μυοσκελετικών παθήσεων.
3. Προκαλούν καθημερινούς μυϊκούς πόνους και ενοχλήσεις.
4. Προκαλούν πονοκεφάλους, πόνους στη μέση, Ισχιαλγία, Αυχενικούς πόνους κ.α

Αν δεν καταφέρουμε να τα αντιμετωπίσουμε σωστά, και απλά τα βοηθήσουμε να περάσουν σε μια «Ληθαργική κατάσταση» με αποφυγή δραστηριοτήτων, ανάπαυση, παυσίπονα ή φαρμακευτική αγωγή κλπ, τότε ο πόνος υποχωρεί, το σφίξιμο όμως και η αδυναμία παραμένουν ενίοτε εν άγνοια μας, και στην πρώτη επιβάρυνση (έκθεση σε κρύο, σήκωμα βάρους, έντονη προπόνηση, κούραση, ψυχολογικό στρες) τα συμπτώματα επανέρχονται και μάλιστα κάποιες φορές εντονότερα.

Θεραπεία

Η θεραπεία των trigger points, πρέπει να γίνεται από εξειδικευμένο επαγγελματία υγείας, ο οποίος γνωρίζει και είναι εξοικειωμένος με τα πρότυπα σημεία θέσης των trigger points, έτσι ώστε όχι μόνο να τα εντοπίσει με την ψηλάφηση, αλλά και να γνωρίζει σε ποιες περιοχές του σώματος μπορεί να αντανακλούν.

Τα πιο πολλά σημεία πυροδότησης, μπορούν να χαλαρώσουν εύκολα και γρήγορα όταν ικανοποιηθούν δυο βασικές προϋποθέσεις: α) διόρθωση της αρθρικής δυσλειτουργίας και β) χαλάρωση του τοπικού σπασμού.

Η πιο απλή μέθοδος για μόνιμη λύση της τάσης στα σημεία πυροδότησης είναι η ισχαιμική πίεση, η πίεση δηλαδή με σταθερή ένταση και υπό συγκεκριμένη γωνία, που περιορίζει προσωρινά (για 30 – 90 περίπου δευτερόλεπτα) την αιμάτωση στο σημείο και το αναγκάζει να χαλαρώσει, ενώ αμέσως μετά είναι πολύ σημαντικό να εφαρμόζεται παγοθεραπεία για περίπου 10-15 λεπτά και διάταση του μυός για να επαναφέρουμε το σωστό μήκος και να αποκτήσει ο μυς τη φυσιολογική του ελαστικότητα.

Θα πρέπει να τονίσουμε ότι η διαδικασία είναι επώδυνη, διότι τα σημεία πυροδότησης του πόνου έχουν την ικανότητα να «ενεργοποιούνται» με την πίεση και συνήθως έχουμε και αναπαραγωγή του συμπτώματος στην περιοχή αντανάκλασης. Αλλά όταν ο θεραπευτής είναι έμπειρος και ο ασθενής συνεργάσιμος, μπορεί να επιτευχθεί το καλύτερο αποτέλεσμα με τον λιγότερο επώδυνο τρόπο, προσαρμόζοντας την ένταση της πίεσης σε τέτοιο βαθμό που να είναι ανεκτή από τον ασθενή.

Η θεραπεία των trigger points, ποικίλλει από άτομο σε άτομο και εξαρτάται κυρίως από το πόσο πρόσφατος είναι ο τραυματισμός ή ο πόνος.  Π.χ οι χρόνιες παθήσεις με έντονο πόνο απαιτούν αρχικά κάποια έντονη θεραπεία και όχι πάνω από 1 μήνα ή έξι βδομάδες και πάντα ακολουθουμένη (η θεραπεία) από ένα θεραπευτικό πρόγραμμα άσκησης, το οποίο θα επαναφέρει το εύρος κίνησης του μυ και θα τον δυναμώσει.  Η θεραπεία trigger points, αναγνωρίζεται ως μία συμπληρωματική θεραπεία, η οποία αποτελεί μέρος ενός θεραπευτικού προγράμματος άσκησης και όχι ως μία ξεχωριστή θεραπεία, διότι ένα μυοσκελετικό πρόβλημα οφείλεται συνήθως σε συνδυασμένες βλάβες στα οστά, τα νεύρα και στους μυ. Παρόλα αυτά είναι μια αποτελεσματική θεραπεία για τον πόνο και κυρίως για τη θεραπεία των χρόνιων πόνων, όπου άλλες συντηρητικές θεραπείες δεν καταφέρνουν να εξαλείψουν.

Παγούνης Νικόλαος

Β.Sc Sport Science & Physical Education

M.Sc Kinisiology & Physical therapy

Πιστοποιημένος Αξιολογητής της Κίνησης &

της Αναπνοής του Ανθρώπινου σώματος