Νευρική Ορθορεξία

Τι είναι η νευρική ορθορεξία

Νευρική ορθορεξία είναι μία κλινική ασθένεια, αν και ο όρος αυτός προς το παρών δεν αναγνωρίζεται, παρότι πολλοί άνθρωποι έχουν τα συμπτώματα που σχετίζονται με αυτόν τον όρο. Το παράδοξο με τα άτομα τα οποία εμφανίζουν τα συμπτώματα της νευρικής ορθορεξίας, είναι ότι τα άτομα αυτά, αναπτύσσουν μια “ανθυγιεινή εμμονή” για την “υγιεινή διατροφή”. Η ορθορεξία ξεκινάει ως μια αθώα προσπάθεια να τρώει κανείς πιο υγιεινά, στην προσπάθειά τους αυτή όμως, οι ορθορεξικοί αναπτύσσουν εμμονές με την ποιότητα και την καθαρότητα των τροφίμων. Όλη τους η ζωή και κάθε τους σκέψη αφορά το τι και το πόσο τρώνε και πώς να αποφύγουν την οποιαδήποτε εκτροπή από το ακραίο αυτό διατροφικό πλάνο.

Πότε κάποιος “παθαίνει” ορθορεξία;

Η ορθορεξία φαίνεται να υποκινείται από την μανία για καλύτερη υγεία, αλλά υπάρχουν και πιο βαθιά αίτια/κίνητρα, τα οποία μπορεί να περιλαμβάνουν την προστασία από τις αρρώστιες, την προσπάθεια για καλύτερη υγεία, την επιθυμία να είναι κανείς αδύνατος χωρίς περιττά κιλά, την βελτίωση της αυτοεκτίμησης και την αναζήτηση πνευματικότητας μέσω της διατροφής, για να δημιουργήσει μια νέα “ταυτότητα” του εαυτού του.

Έχω ορθορεξία;

Με όσα περισσότερα “ναι”, απαντήσετε στις παρακάτω ερωτήσεις, τόσο πιο πιθανό είναι να έχετε ορθορεξία.

• Εύχεστε καμιά φορά να μπορούσατε να φάτε ελεύθερα και να μην ανησυχείτε για την ποιότητα των τροφίμων;
• Εύχεστε καμιά φορά να μπορούσατε να ξοδέψετε λιγότερο χρόνο για φαγητό και περισσότερο χρόνο για να ζήσετε και να αγαπάτε;
• Μοιάζει να είναι πέρα από τις δυνατότητές σας το φάτε ένα γεύμα παρασκευασμένο με αγάπη από κάποιον άλλο -ένα μόνο γεύμα- χωρίς να προσπαθήσετε να ελέγξετε τι ακριβώς περιέχει;
• Ψάχνετε συνεχώς τρόπους που να “δικαιολογούν” ότι οι περισσότερες τροφές είναι ανθυγιεινές;
• Μήπως η αγάπη, η χαρά, το παιχνίδι και η δημιουργικότητα έρχονται πάντα πίσω από την ανάγκη για μια τέλεια διατροφή;
• Αισθάνεστε ενοχή ή αυτολύπηση, όταν κάνετε έστω και μία “παρασπονδία” από την διατροφή σας;
• Νιώθετε ότι έχετε γενικώς τον έλεγχο, όταν τηρείτε τη σωστή διατροφή;
• Αντιλαμβάνεστε τον εαυτό σας ως τον σωστό σε διατροφικό επίπεδο και αναρωτιέστε πώς είναι δυνατόν οι άλλοι γύρω σας να τρώνε τα τρόφιμα που τρώνε;

Ποιο είναι το μεγάλο πρόβλημα δηλαδή;

Η διατροφή των ορθορεξικών εμφανίζει πάρα πολλές διατροφικές ελλείψεις, με αποτέλεσμα να είναι ανθυγιεινή και επικίνδυνη. Αυτά τα θρεπτικά προβλήματα μπορεί να μην είναι πάντοτε εμφανή γι΄αυτό πολλές φορές εξετάζουμε τα κοινωνικά προβλήματα του ατόμου, εάν υπάρχουν, τα οποία είναι πιο προφανή.

• Τα ορθορεξικά άτομα μπορεί να είναι κοινωνικά απομονωμένα, επειδή σχεδιάζουν όλη τους τη ζωή γύρω από τα τρόφιμα.
• Συνεχώς σκέφτονται και σχεδιάζουν τον προγραμματισμό του επόμενου γεύματος.
• Τα ορθορεξικά άτομα χάνουν την ικανότητα να τρώνε διαισθητικά, να μάθουν δηλαδή πότε πεινούν, πόση τροφή χρειάζονται και πότε έχουν χορτάσει.

Δηλαδή είναι ανθυγιεινό να ακολουθείς μια υγιεινή διατροφή;

Το να επιδιώκετε μια υγιεινή διατροφή δεν σημαίνει ότι είστε ορθορεξικοί και δεν υπάρχει τίποτα κακό με την υγιεινή διατροφή. Εάν όμως:

• αφιερώνετε υπερβολικά πολύ χρόνο και προσοχή για τη διατροφής σας
• κάθε παρέκκλιση από το πρόγραμμα της διατροφή σας, αντιμετωπίζεται με ενοχή και αυτολύπηση
• σας αφήνει αποκομμένους από το κοινωνικό σύνολο

Ποια είναι η θεραπεία για την ορθορεξία;

Η κοινωνία μας πιέζει διαρκώς για πιο υγιεινή διατροφή και για να είμαστε όλοι αδύνατοι, οπότε είναι εύκολο για πολλούς να μην συνειδητοποιήσουν πόσο προβληματική μπορεί να γίνει αυτή η συμπεριφορά. Ακόμα πιο “ύπουλο” είναι το γεγονός, ότι το άτομο που κάνει την υγιεινή διατροφή μπορεί να “κρύβεται” πίσω από την δικαιολογία ότι τρώει υγιεινά και ότι υπόλοιποι τρώνε ανθυγιεινά.

Αυτό που περιπλέκει ακόμα περισσότερο τα πράγματα είναι το γεγονός ότι τα κίνητρα πίσω από την ορθορεξία είναι πολύπλευρα:

1. Το ορθορεξικό άτομο πρέπει να παραδεχτεί ότι υπάρχει πρόβλημα και στη συνέχεια να προσδιορίσει τι του προκάλεσε αυτή την εμμονή.
2. Πρέπει επίσης να γίνει πιο ευέλικτο και λιγότερο δογματικό, όσον αφορά το φαγητό.
3. Η ανάλυση των συναισθηματικών ζητημάτων του θα διευκολύνει την μετάβασή του στην κανονική διατροφή.

Αν και η ορθορεξία δεν είναι μια κατάσταση που μπορεί να διαγνώσει ένας γιατρός (θυμηθείτε ότι δεν είναι ακόμα επισήμως αναγνωρισμένη στην ιατρική βιβλιογραφία), η θεραπεία μπορεί να απαιτήσει ιατρική βοήθεια. Ένας επαγγελματίας ειδικευμένος στη θεραπεία διατροφικών διαταραχών σύμβουλος διατροφής, είναι η καλύτερη επιλογή.