Τι είναι η μυοσίτιδα

Η μυοσίτιδα είναι μία χρόνια φλεγμονώδης μυϊκή νόσος, η οποία επηρεάζει τις ραβδωτές μυϊκές ίνες. Στοχεύει στο εγγύς μυϊκό σύστημα μειώνοντας το μυϊκό τόνο και τη μυϊκή δύναμη, ενώ τις περισσότερες φορές δεν υπάρχει πόνος, παρά κάποια ευαισθησία στους εμπλεκόμενους μύες.

Με απλά λόγια η μυοσίτιδα είναι μία αυτοάνοση διαταραχή, όπου τα φλεγμονώδη κύτταρα εισέρχονται στις μυϊκές ίνες και τις καταστρέφουν, ενώ η απώλεια του μυϊκού ιστού αντικαθίσταται από λιπώδεις ιστούς.

Τύποι μυοσίτιδας

Υπάρχουν 5 τύποι μυοσίτιδας:

• Η δερματομυοσίτιδα. Η δερματομυοσίτιδα διαγνώσκεται σχετικά εύκολα, λόγω των μωβ – κόκκινων εξανθημάτων σε σχήμα άνθους του ηλιοτρόπιου, που αναπτύσσονται στα βλέφαρα, στο πρόσωπο, στο στήθος, το λαιμό και την πλάτη του ασθενή. Επίσης τα εξανθήματα αυτά αναπτύσσονται πάνω από τις αρθρώσεις του αγκώνα και των γονάτων, ενώ συνοδεύονται και από μυϊκή αδυναμία.
• Μυοσίτιδα εγκλεισμού σώματος. Η μυοσίτιδα εγκλεισμού σώματος, είναι η μόνη μυοσίτιδα που εμφανίζεται πιο συχνά στους άνδρες παρά στις γυναίκες, ενώ τα άτομα που αναπτύσσουν αυτού του τύπου μυοσίτιδα είναι ηλικίας άνω των 50 ετών. Σε αυτό τον τύπο μυοσίτιδας η μυϊκή αδυναμία είναι ασύμμετρη και ξεκινά με αδυναμία στο βραχίονα, στους καρπούς και στους μύες των μηρών και στους μύες κάτω από τα γόνατα.
• Νεανική μυοσίτιδα. Η νεανική μυοσίτιδα εμφανίζεται σε παιδιά κάτω των 18 ετών. Χαρακτηρίζεται από μυϊκή αδυναμία και δερματικά εξανθήματα, ενώ τα κορίτσια έχουν διπλάσιες πιθανότητες να αναπτύξουν νεανική μυοσίτιδα από ότι τα αγόρια.
• Πολυμυοσίτιδα. Η πολυμυοσίτιδα ξεκινά με μυϊκή αδυναμία στους μύες που βρίσκονται κοντά στον κορμό, και στη συνέχεια επεκτείνεται και σε άλλες περιοχές του σώματος. Τα συμπτώματα της περιλαμβάνουν μυϊκή αδυναμία, μυϊκό πόνο, δυσκολία ανύψωσης από καθιστή θέση, κούραση, απώλεια βάρους κ.α.
• Τοξική μυοσίτιδα. Η τοξική μυοσίτιδα πιστεύεται ότι προκαλείται από τη χρήση ορισμένων φαρμάκων. Τα συμπτώματα της είναι παρόμοια με εκείνα των άλλων τύπων μυοσίτιδας ,τα οποία όμως σταματάνε μόλις διακόψουμε τη φαρμακευτική αγωγή, που την προκαλεί (τη μυοσίτιδα).

Τι προκαλεί τη μυοσίτιδα

Οι απόψεις των ειδικών, διίστανται ως προς τα ακριβή αίτια της μυοσίτιδας. Η μυοσίτιδα πιστεύεται ότι είναι μία αυτοάνοση κατάσταση, που προκαλεί το σώμα να επιτεθεί στους μύες, χωρίς τις περισσότερες φορές να υπάρχει μια γνωστή αιτία.

Πως γίνεται η διάγνωση της μυοσίτιδας

Η μυοσίτιδα, είναι δύσκολο να διαγνωσθεί καθώς τα κύρια συμπτώματα της είναι η μυϊκή αδυναμία και η κόπωση, συμπτώματα τα οποία αποτελούν συμπτώματα και σε πολλές άλλες κοινές ασθένειες.

Οι γιατροί για να βοηθήσουν στη διάγνωση της μυοσίτιδας, χρησιμοποιούν συνήθως μυϊκή βιοψία, ηλεκτρομυογράφημα, εξετάσεις αίματος κ,α.

Μυοσίτιδα και Άσκηση

Επειδή δεν υπάρχει κάποια μόνιμη θεραπεία για τη μυοσίτιδα, η ανακούφισή  από τα συμπτώματα και η βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών με μυοσίτιδα, αποτελούν προτεραιότητα για κάθε μέθοδο «θεραπείας» – διαχείρισης της νόσου.

Η εξειδικευμένη άσκηση, η κινησιοθεραπεία και γενικότερα η αύξηση της σωματικής δραστηριότητας των ατόμων με μυοσίτιδα, βοηθάει στη μείωση των αναπηριών και γενικότερα στη βελτίωση της συνολικής ποιότητας ζωής, των ατόμων με μυοσίτιδα.

Πρόσφατες έρευνες έχουν δείξει ότι η εξειδικευμένη άσκηση & η κινησιοθεραπεία είναι ασφαλείς και ωφέλιμες για τους ασθενείς με μυοσίτιδα, αρκεί αυτή (η άσκηση) να εξατομικεύεται.

Ειδικά όταν η νόσος βρίσκεται σε έξαρση εκεί θα πρέπει να δίνεται έμφαση στη βελτίωση τις κινητικότητας και της λειτουργικότητας του ασθενή, και όχι στη βελτίωση της μυϊκής δύναμης η οποία μπορεί να αυξήσει τον πόνο και τα συμπτώματα της νόσου.

Επίσης η βελτίωση, της βάδισης, της ισορροπίας , της εκπαίδευσης ανύψωσης & μεταφοράς αντικειμένων, είναι πολύ σημαντικοί παράμετροι ενός θεραπευτικού προγράμματος για τη διαχείριση της μυοσίτιδας.

Μυοσίτιδα και Ιατρική διαχείριση

Λόγο του ότι δεν υπάρχει κάποια συγκεκριμένη θεραπεία και κάποια συγκεκριμένη φαρμακευτική αγωγή για τη μυοσίτιδα, οι ασθενείς που θα διαχειριστούν καλύτερα τα συμπτώματα της συγκεκριμένης πάθησης, είναι αυτοί που θα εμφανίσουν μερική η πλήρη ύφεση. Η πιο αποτελεσματική ιατρική διαχείριση της μυοσίτιδας σύμφωνα με τους επιστήμονες, γίνεται μέσω της εξειδικευμένης άσκησης η οποία μπορεί να ανακουφίσει τα συμπτώματα των ασθενών και να τους δώσει περισσότερο έλεγχο της κατάσταση τους.

Στο Functional Movement έχουμε την κατάλληλη εκπαίδευση ώστε να σχεδιάσουμε εξειδικευμένα θεραπευτικά προγράμματα, τα οποία επιτρέπουν στους ασθενείς να βελτιώσουν τη λειτουργικότητα τους, αλλά και την ποιότητα της ζωής τους. Αν ταλαιπωρήστε από κάποιο χρόνιο νόσημα, μη διστάσετε να επικοινωνήσετε μαζί μας.

Παγούνης Νικόλαος

Κινησιολόγος – Κινησιοθεραπευτής

Εξειδίκευση στην Ιατρικής της Άσκησης

& στην Αθλητική Φυσικοθεραπεία

International Certificate in Osteopathic &

Chiropractic Manipulation

Το άρθρο Μυοσίτιδα και ιατρική διαχείριση μέσω της άσκησης και της κινησιοθεραπείας εμφανίστηκε πρώτα στο Functional Movement.

Οι νευροεκφυλιστικές παθήσεις είναι η πιο κοινή αιτία σοβαρής αναπηρίας, έχοντας σημαντικό αλλά μη αναγνωρισμένο αντίκτυπο στην υγεία και στην κοινωνικοποίηση ενός ατόμου.

Περίπου 1 δισεκατομμύριο άνθρωποι, δηλαδή σχεδόν ένας στα έξι άτομα παγκοσμίως πάσχουν από κάποια νευρολογική ασθένεια – διαταραχή. Τα άτομα αυτά αντιμετωπίζουν διάφορες δυσκολίες στις καθημερινές τους δραστηριότητες και όχι μόνο, και είναι αναγκασμένοι ή να εξαρτώνται από άλλα άτομα ή να μένουν σωματικά αδρανείς.

Οι επιπτώσεις βέβαια διαφέρουν από άτομο σε άτομο, και αυτό εξαρτάται από τη διάγνωση και τη σοβαρότητα της νόσου. Τα άτομα που πάσχουν από κάποια νευρική εκφυλιστική ασθένεια,  μπορεί να αντιμετωπίζουν διάφορες δυσκολίες, όπως:

• Διαταραχές & δυσκολία στη βάδιση
• Σοβαρή κόπωση και αδυναμία
• Μειωμένη δεξιότητα χεριών
• Τρέμουλο των χεριών ή άλλων μερών του σώματος
• Περιορισμένη χρήση των χεριών
• Διαταραχές στον έλεγχο της κίνησης
• Απώλεια ισορροπίας & συντονισμού κ.α

Τα οφέλη της άσκησης σε νευροεκφυλιστικές παθήσεις

Η τακτική & συστηματική άσκηση, είναι σημαντική και εκτός από τα οφέλη στη σωματική υγεία αυτών των ανθρώπων, έχει επίσης σημαντικά οφέλη και στην ψυχική τους υγεία. Μέσω της άσκησης μπορούμε να βελτιώσουμε τη λειτουργία τμημάτων του ανθρώπινου εγκεφάλου, στα οποία υπάρχει κάποια δυσλειτουργία.

Πρόσφατες έρευνες κατέληξαν στο συμπέρασμα, ότι υπάρχει μια ισχυρή σχέση μεταξύ της σωματικής άσκησης και της πρόληψης ή της καθυστέρησης των νευρο-εκφυλιστικών συμπτωμάτων. Η ερευνητική ανασκόπηση από τον Harutoshi Sakakima, υποδηλώνει ότι η σωματική άσκηση επιδρά ως «πρότυπο ερέθισμα προετοιμασίας» προσφέροντας προστασία στην λειτουργία του εγκεφάλου. Μάλιστα θεωρεί την άσκηση ως μία ασφαλή & εφαρμόσιμη θεραπευτική επιλογή για την παροχή ενδογενούς νευροπροστασίας σε ασθενείς με νευροεκφυλιστικές παθήσεις. 

Μάλιστα διάφοροι γιατροί παγκοσμίως έχουν παρατηρήσει ότι πολλοί ασθενείς τους με νευροεκφυλιστικές παθήσεις, βοηθήθηκαν σημαντικά από την άσκηση, παρατηρώντας ότι αυτοί (οι ασθενείς) έγιναν πιο δραστήριοι και ότι υπέστησαν λιγότερες πτώσεις σε σύγκριση με τους ασθενείς που δεν ασκούνταν.

Μερικά από τα οφέλη της άσκησης σε άτομα με νευροεκφυλιστικές παθήσεις, είναι:

• Η βελτίωση του μοτίβου βάδισης
• Η βελτίωση της ισορροπίας
• Η βελτίωση της μυϊκής συναρμογής και του κινητικού ελέγχου
• Η αύξηση της κινητικότητας και η μείωση της δυσκαμψίας
• Η διατήρηση & πολλές φορές η αύξηση της μυϊκής μάζας

Επίσης όσον αφορά τη λειτουργική ικανότητα, αυτή βελτιώνεται κατά πολύ, με τα στοιχεία να δείχνουν μία σημαντική βελτίωση της καθημερινότητας των ανθρώπων αυτών.  Με λίγα λόγια, όσο λιγότερο κινούνται τα άτομα αυτά, τόσο περισσότερο επιδεινώνεται η  νευρολογική τους κατάσταση με την πάροδο του χρόνου.

Τι πρέπει να προσέξουμε κατά την άσκηση σε άτομα με νευροεκφυλιστικές παθήσεις

Αυτό που πρέπει να είναι πρώτη προτεραιότητα ενός επαγγελματία υγείας & άσκησης κατά την εκτέλεση ενός προγράμματος άσκησης, είναι η ασφάλεια του ασκούμενου. Πόσο μάλλον όταν συνεργαζόμαστε με άτομα αυτής της κατηγόριας. Έτσι όταν ένας επαγγελματίας της άσκησης αναλάβει να ασκήσει ένα άτομο το οποίο πάσχει από κάποια νευροεκφυλιστική πάθηση, θα πρέπει εκτός από την σοβαρότητα της νόσου, να γνωρίζει επίσης ότι τα άτομα αυτά:

• Νοιώθουν μία χρόνια κόπωση
• Έχουν έλλειψη κινήτρου
• Έχουν δυσκολία στη γνωστική και μαθησιακή ικανότητα
• Έχουν φοβίες

παράγοντες τους όποιους ένας επαγγελματίας υγείας & άσκησης, θα πρέπει οπωσδήποτε να λάβει υπόψη του, ώστε το πρόγραμμα άσκησης που θα σχεδιάσει να είναι εκτός από ασφαλή και αποτελεσματικό.

Μπορεί μόνιμη θεραπεία για τις νευροεκφυλιστικές ασθένειες να μην υπάρχει, αλλά η θεραπεία μέσω άσκησης, είναι επιστημονικά αποδεδειγμένο ότι μπορεί να βοηθήσει τα άτομα αυτά, βελτιώνοντας την ποιότητα ζωής τους.

Για να επιτύχουμε όμως τα καλύτερα δυνατά οφέλη από την άσκηση, αυτή (η άσκηση) θα πρέπει να έχει συνέπεια, τουλάχιστον για ένα διάστημα μεγαλύτερο των έξι μηνών, και εξατομίκευση. Η αξιολόγηση των ικανοτήτων του ασκούμενου και ο έλεγχος πιθανόν κινδύνων που μπορεί να προκαλέσει η λανθασμένη άσκηση, είναι απαραίτητη προϋπόθεση, πριν το σχεδιασμό ενός εξειδικευμένου προγράμματος άσκησης.

Στο Functional Movement, εξειδικευόμαστε στην ιατρική της άσκησης, η οποία απευθύνεται σε ειδικές κατηγορίες ανθρώπων. Αφού πρώτα αξιολογήσουμε την κατάσταση της υγείας του ασκούμενου πάντα με τη βοήθεια ενός γιατρού, και αφού αξιολογήσουμε τις σωματικές του ικανότητες, τότε προχωράμε στο σχεδιασμό εξειδικευμένων & εξατομικευμένων προγραμμάτων άσκησης, βοηθώντας τους ασκούμενούς μας να είναι λειτουργικοί, ευδιάθετοι και με όσο το δυνατόν καλύτερη ποιότητα ζωής.

Παγούνης Νικόλαος

Κινησιολόγος & M.Sc Physical therapy

Certified Medical Exercise Specialist

International Certificate in Osteopathic &

Chiropractic Manipulation

Το άρθρο Άσκηση & Νευροεκφυλιστικές ασθένειες (Parkinson – Alzheimer) εμφανίστηκε πρώτα στο Functional Movement.

Η πιο συχνή μορφή Οστεοαρθρίτιδας μαζί με το γόνατο και το χέρι, είναι η Οστεοαρθρίτιδα στο ισχίο.  Η Οστεοαρθρίτιδα στο ισχίο εκδηλώνεται συνήθως με πόνο και σωματική αναπηρία, προκαλώντας συχνά δυσκολίες στις καθημερινές δραστηριότητας του ατόμου.  Επίσης η Οστεοαρθρίτιδα στο ισχίο, μπορεί να οδηγήσει σε σημαντικούς λειτουργικούς περιορισμούς για το άτομο, ενώ ταυτόχρονα αυξάνει τον κίνδυνο ανάπτυξης διαφόρων ασθενειών.

Τα πιο κοινά συμπτώματα της οστεοαρθρίτιδας στο ισχίο είναι:

• Πόνος στην άρθρωση του ισχίου ο οποίος σταδιακά αυξάνεται με  τη δραστηριότητα
• Δυσκαμψία & πρήξιμο της άρθρωσης του ισχίου
• Πόνος μετά από παρατεταμένη ανάπαυση ή καθιστή θέση
• Πόνος κατά την κίνηση
• Δυσκαμψία ιδιαίτερα τις πρωινές ώρες
• Απώλεια εύρους κίνησης της άρθρωσης του ισχίου

Οστεοαρθρίτιδα ισχίου & Θεραπεία μέσω άσκησης

Η θεραπεία της Οστεοαρθρίτιδας στο ισχίο, βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στη φυσική θεραπεία. Επιπλέον, η διαχείριση των συμπτωμάτων και των προ διαθετικών παραγόντων της νόσου είναι ζωτικής σημασίας για την καθυστέρηση της εξέλιξης της.

Η άσκηση για τα άτομα που έχουν διαγνωσθεί με οστεοαρθρίτιδα ισχίου,  επικεντρώνεται στη λειτουργική κίνηση – functional movement της άρθρωσης. Η θεραπεία μέσω της άσκησης εκτός του ότι βελτιώνει τη λειτουργικότητα της άρθρωσης, ταυτόχρονα απαλλάσσει τον ασθενή από τους πόνους και μάλιστα χωρίς τη χορήγηση φαρμακευτικής αγωγής. Σχεδιάζοντας ένα εξατομικευμένο και εξειδικευμένο πρόγραμμα άσκησης, μπορούμε να εφαρμόσουμε την άσκηση ως μέσω θεραπείας για την Οστεοαρθρίτιδα στο ισχίο. Ένα τέτοιο πρόγραμμα θεραπείας μέσω άσκησης, θα πρέπει να στοχεύει:

• Αρχικά στη μείωση του πόνου και της ακαμψίας της άρθρωσης του ισχίου, που καθιστά πολύ δύσκολη την μετακίνηση και την εκτέλεση των πιο απλών καθημερινών δραστηριοτήτων στα άτομα αυτά
• Στην αύξηση του εύρους κίνησης της άρθρωσης του ισχίου, κάτι το οποίο βοηθά στη φυσική ανάπλαση του αρθρικού χόνδρου
• Στην ευθυγράμμιση της πυέλου, διότι μειώνει τις πρόσθετες πιέσεις στην άρθρωση του ισχίου
• Στη βελτίωση της στάσης σώματος και της σωστής κίνησης του ασκούμενου, διότι με αυτό τον τρόπο αποφορτίζουμε την άρθρωση του ισχίου
• Στη βελτίωση της ισορροπίας του ασκούμενου, η οποία διαταράσσεται από την ακαμψία της άρθρωσης του ισχίου και μπορεί να προκληθούν τραυματισμοί ή περισσότερες φθορές στη συγκεκριμένη άρθρωση.  

Είναι ενδιαφέρον ότι την τελευταία δεκαετία η άσκηση θεωρείται η πιο αποτελεσματική θεραπεία για την Οστεοαρθρίτιδα, και μάλιστα μπορεί να αποτελέσει σημαντικό ρόλο τόσο στη θεραπεία, όσο και στην πρόληψη της νόσου. Ενώ σύμφωνα με τις τρέχουσες επιστημονικές έρευνες, η άσκηση θεωρείται πλέον «φάρμακο» για 26 χρόνιες παθήσεις (μεταβολικών, καρδιαγγειακών, πνευμονικών και μυοσκελετικών παθήσεων), συμπεριλαμβανομένων και της Οστεοαρθρίτιδας.

Στο functional movement, εφαρμόζουμε την άσκηση ως μέσω θεραπείας για όλες τις χρόνιες και μυοσκελετικές παθήσεις. Με αυτόν τον τρόποβοηθάμε τα άτομα όχι μόνο να απαλλαγούν από τους χρόνιους πόνους, αλλά και να μάθουν να διαχειρίζονται την πάθηση τους. Επίσης με τη συγκεκριμένη θεραπεία (θεραπεία μέσω άσκησης), οι ασθενείς γίνονται πιο δραστήριοι, λειτουργικοί & αυτόνομοι στην καθημερινότητα τους, κάτι που βελτιώνει την ψυχολογία τους και την αυτοπεποίθηση τους.

Παγούνης Νικόλαος

Κινησιολόγος & M.Sc Physical therapy

Certified Medical Exercise Specialist

International Certificate in Osteopathic &

Chiropractic Manipulation

Το άρθρο Οστεοαρθρίτιδα Ισχίου & αντιμετώπιση χωρίς φαρμακευτική αγωγή εμφανίστηκε πρώτα στο Functional Movement.

Ε, λοιπόν, δεν θα θέλω να σας απογοητεύσω αλλά τα πράγματα δεν είναι πάντα τόσο απλά.

Δεν είναι τόσο απλά γιατί η μυϊκή δομή, δηλαδή τα συσταλτά (extrafusal fibers) και τα μη-συσταλτά (intrafusal fibers) στοιχεία των μυών δεν εισέρχονται απευθείας στους τένοντες, αλλά στις στρώσεις της περιτονίας (fascial layers) κατά μήκος των μυών. Αυτές οι στρώσεις ενώνονται μεταξύ τους σχηματίζοντας τη δομή των τενόντων οι οποίοι εισέρχονται στα οστά. Μάλιστα το 40% των μυοφασικών ιστών δεν εισέρχονται απευθείας στους μύες, στους τένοντες ή στα οστά, αλλά στις στρώσεις της περιτονίας των αγωνιστών (agonist), των συνεργατικών (synergist) και των ανταγωνιστών(antagonist) μυών. 

Με απλά λόγια, οι τένοντες συνδέουν τους μύες με τα οστά μέσω της περιτονίας (fascia).

Τι είναι όμως η περιτονία (fascia) & πως σχετίζεται με την αδυναμία;

Η περιτονία (fascia) είναι ένα στρώμα ινώδους ιστού, μια δομή συνδετικού ιστού (ένα είδος μεμβράνης) που περιβάλλει τους μύες, τις ομάδες μυών, τα αιμοφόρα αγγεία και τα νεύρα, συνδέοντας τα μεταξύ τους και επιτρέποντας τα να γλιστρούν ομαλά το ένα πάνω στο άλλο.

Όταν όμως αυτή η ομαλή λειτουργία της περιτονίας διαταραχθεί εξαιτίας κάποιας μυϊκής ή σωματικής δυσλειτουργίας, τότε τα στρώματα της περιτονίας παύουν να κινούνται ελεύθερα. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα οι αισθητηριακές μονάδες να παρέχουν εξασθενημένες ακόμα και λανθασμένες κινητικές πληροφορίες στον εγκέφαλο και τη Σπονδυλική Στήλη (Σ.Σ). Αυτή η μειωμένη – λανθασμένη παροχή πληροφοριών, καταλήγει σε μειωμένη – λανθασμένη κινητική & μυϊκή ενεργοποίηση, κάτι το οποίο ο απλός άνθρωπος το αντιλαμβάνεται ως μυϊκή αδυναμία.

Όταν λέμε όμως μυϊκή αδυναμία, πρέπει να γνωρίζουμε ότι αυτή δεν οφείλεται πάντα στην έλλειψη δύναμης αλλά μπορεί και να οφείλεται όπως προαναφέραμε στην απώλεια ή στη μεταφορά λανθασμένων πληροφοριών από τις αισθητηριακές μονάδες. Άρα, ο όρος αδυναμία είναι ένας γενικότερος όρος και δεν σχετίζεται μόνο με τη δύναμη, αλλά και με την ενεργοποίηση ή όχι ενός μυ. Μάλιστα η συγκεκριμένη κατάσταση (η μη ενεργοποίηση μυών ή μυϊκών ομάδων), αποτελεί συχνή αιτία μυοσκελετικών παθήσεων (σκολίωση, κύφωση) και όχι μόνο.

Σύμφωνα λοιπόν με τα παραπάνω, μπορούμε πλέον να αντιληφθούμε γιατί πολλά προγράμματα άσκησης τα οποία στηρίζονται μόνο στην ενδυνάμωση δεν ωφελούν και δεν είναι αποτελεσματικά. 

Πως μπορούμε να καταλάβουμε εάν ένας μυς είναι υπολειτουργικός;

Για να καταλάβουμε εάν ένας μυς είναι υπολειτουργικός, θα πρέπει να απευθυνθούμε σε κάποιον εξειδικευμένο επαγγελματία υγείας & άσκησης, ο οποίος αρχικά θα πρέπει να αξιολογήσει την ποιότητα & τη λειτουργικότητα των μαλακών ιστών (soft tissues) & των μυών.

Η αξιολόγηση είναι ένα πολύ σημαντικό κομμάτι της θεραπείας, διότι μας βοηθάει στο να εντοπίσουμε ποιοι μύες είναι υπολειτουργικοί στο σώμα του ασκούμενου, οι οποίοι συνήθως ευθύνονται για χρόνιους πόνους, τραυματισμούς & μυοσκελετικές παθήσεις. Μάλιστα αν παραλείψουμε το συγκεκριμένο βήμα ή αν η αξιολόγηση δεν είναι ακριβής, τότε όχι μόνο δεν θα μπορέσουμε να εντοπίσουμε τα ακριβή αιτία της δυσλειτουργίας, αλλά δεν θα μπορέσουμε και να σχεδιάσουμε το κατάλληλο πρόγραμμα «θεραπείας μέσω άσκησης».

Αφού εντοπίσουμε τη δυσλειτουργική περιοχή στο σώμα του ασκούμενου, θα πρέπει στη συνέχεια μέσω των κατάλληλων δοκιμών να εντοπίσουμε αν αυτή οφείλεται:

• Σε νευρολογικά αίτια
• Σε μυϊκή ανισορροπία ή
• Σε παλαιότερο τραυματισμό που μπορεί να έχει προκαλέσει κάποια αλλαγή των μυϊκών ινών σε περιοχές που επηρεάζουν τα αισθητήρια όργανα.

Και έπειτα και αφού μελετήσουμε όλα τα δεδομένα, να σχεδιάσουμε ένα εξειδικευμένο & εξατομικευμένο πρόγραμμα «θεραπείας μέσω άσκησης».

Ο συγκεκριμένος τρόπος αντιμετώπισης τέτοιων καταστάσεων, διαφέρει κατά πολύ από την παραδοσιακή συμβατική θεραπεία – αποκατάσταση – εκγύμναση. Οι συμβατικές θεραπείες, στηρίζονται κυρίως στην μυϊκή ενδυνάμωση χωρίς να ελέγξουν και να αξιολογήσουν αρχικά ποιος μυς είναι δυσλειτουργικός και αν αυτός μπορεί να ενεργοποιηθεί ή όχι. Αντίθετα η «θεραπεία μέσω άσκησης» Functional Movement, στηρίζεται στον εντοπισμό και στη διόρθωση των αιτιών που προκαλούν τη μυϊκή απενεργοποίηση και όχι στη θεραπεία των συμπτωμάτων της. 

Πως συμβαίνει αυτό;

Για να συμβεί αυτό, απαιτείται από τον επαγγελματία υγείας & άσκησης να έχει μια πιο ολιστική προσέγγιση στη θεραπεία που πρόκειται να ακολουθήσει. Αυτό σημαίνει αυτομάτως ότι χρειάζεται να είναι κατάλληλα εκπαιδευμένος και να έχει ολοκληρωμένες γνώσεις όσον αφορά την αξιολόγηση, την αποκατάσταση, αλλά και  την ενδυνάμωση των ασκούμενων. Επίσης ο επαγγελματίας υγείας & άσκησης θα πρέπει να έχει την ικανότητα να μπορεί να εφαρμόζει τις κατάλληλες μεθόδους & τεχνικές και οι οποίες θα στοχεύουν όχι μόνο στην μυϊκή ενδυνάμωση, αλλά και στην αναδημιουργία των νευρομυϊκών συνδέσεων στο ανθρώπινο σώμα.

Όλη αυτή η μέθοδος, απαιτεί την ενεργή και όχι την παθητική (μασάζ κ.α) συμμετοχή του ασθενή, διότι μόνο με αυτόν τον τρόπο μπορούμε να  επαναπρογραματίσουμε και να ενεργοποιήσουμε αδρανείς μύες & περιοχές του ανθρώπινου σώματός.

Διαβάζοντας όλα τα παραπάνω θα πρέπει πλέον να αντιληφθούμε ότι η αποκατάσταση της μυϊκής λειτουργίας του ανθρώπινου σώματος, δεν είναι απλά σετ & επαναλήψεις, αλλά είναι μια πιο πολύπλοκη κατάσταση την οποία αν αντιμετωπίσουμε με το σωστό τρόπο και με την «θεραπεία μέσω άσκησης»,

Θα απαλλαγούμε από χρόνιους πόνους & τραυματισμούς και θα αντιμετωπίσουμε αποτελεσματικά μυοσκελετικές παθήσεις (σκολίωση, κύφωση κ.α).

Παγούνης Νικόλαος

Β.Sc Sport Science & Physical Education

M.Sc Kinisiology & Physical therapy

International Certificate in Osteopathic and Chiropractic Manipulation

Certified Medical Exercise Specialist

Το άρθρο Η αποκατάσταση της μυϊκής λειτουργίας του ανθρώπινου σώματος δεν είναι απλά σετ & επαναλήψεις “Η Αδυναμία δεν είναι μόνο μυϊκή” εμφανίστηκε πρώτα στο Functional Movement.

Όλα αυτά έχουν ως αποτέλεσμα να μειώνουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακών και αναπνευστικών ασθενειών.

Για να σχεδιάσει όμως ένας επαγγελματίας της άσκησης & της υγείας, ένα εξειδικευμένο πρόγραμμα άσκησης για άτομα που πάσχουν από καρδιαγγειακές νόσους, θα πρέπει καταρχήν να κατανοήσει τις ανατομικές και φυσιολογικές μεταβολές, αλλά και τις λειτουργίες οι οποίες συμβαίνουν στο καρδιαγγειακό σύστημα του ασθενή. 

Το καρδιαγγειακό σύστημα αποτελείται από το αίμα, την καρδιά και τα αιμοφόρα αγγεία και οι δύο κύριες λειτουργίες του είναι:

• Η επαρκή διανομή του οξυγονωμένου αίματος στο σώμα και
• Η μεταφορά των άχρηστων προϊόντων στα όργανα αποβολής, όπως είναι οι νεφροί, οι πνεύμονες και το δέρμα.

Η καλή λειτουργία του καρδιαγγειακού συστήματος, εξαρτάται από το αν υπάρχουν διάφοροι παράγοντες κινδύνου οι οποίοι να αυξάνουν τις πιθανότητες ώστε ένα άτομο να αναπτύξει μία καρδιαγγειακή νόσο. Γενικά οι παράγοντες που συμβάλλουν στην ανάπτυξη μιας καρδιαγγειακής νόσου είναι το κάπνισμα, ο καθιστικός τρόπος ζωής, η αρτηριακή υπέρταση, τα υψηλά επίπεδα LDL, ο σακχαρώδης διαβήτης, η ηλικία, το φύλο, η κληρονομικότητα κ.α.

Είναι πλέον ευρέως αποδεκτό πως η συστηματική άσκηση, μειώνει τον κίνδυνο ανάπτυξης χρόνιων νοσημάτων και κυρίως αυτά που αφορούν το καρδιαγγειακό σύστημα. Έχει αποδειχθεί ότι η δια βίου καρδιαγγειακές ασκήσεις σε συνδυασμό με τις ασκήσεις ενδυνάμωσης, ελαχιστοποιούν ή ακόμη προλαμβάνουν την έκπτωση του καρδιαγγειακού συστήματος που σχετίζεται με τη γήρανση. Επίσης έχει διαπιστωθεί ότι ακόμα και αν αναπτυχθεί καρδιαγγειακή νόσος σε άτομα που είναι σχετικά δραστήρια, τότε οι επιπτώσεις είναι λιγότερο σοβαρές και η αποκατάσταση τους πολύ πιο καλή και γρήγορη από τα άτομα που ασκούν ένα πιο αδρανή τρόπο ζωής.

Άρα η άσκηση όπως και στις υπόλοιπες πληθυσμιακές ομάδες, έτσι και στα άτομα που πάσχουν από κάποια καρδιαγγειακή νόσο εμφανίζει πολλά οφέλη,  όπως:

• Αυξάνει τη μέγιστη πρόσληψη οξυγόνου (VO2max), δηλαδή τη μέγιστη ποσότητα οξυγόνου που μπορεί να προσλάβει ένα άτομο. Η υψηλή VO2max, δεν είναι σημαντική μόνο για την αθλητική επίδοση, αλλά είναι επίσης σημαντική γιατί μειώνει το φορτίο που δέχεται η καρδιά κατά τις φυσιολογικές καθημερινές δραστηριότητες. Ουσιαστικά, τα κύτταρα του σώματος γίνονται πιο ικανά στο να προσλάβουν οξυγόνο από το αίμα, γεγονός που μειώνει το φόρτο εργασίας της καρδιάς.
• Βελτιώνει την καρδιακή λειτουργία. Η καρδιά γίνεται πιο αποτελεσματική και μαθαίνει να ανταπεξέρχεται σε διάφορες προκλήσεις με λιγότερο στρες και χωρίς να επιβαρύνεται.
• Βελτιώνει την υγεία των αιμοφόρων αγγείων, κάτι το οποίο βελτιώνει περαιτέρω τη μεταφορά οξυγόνου και την αποβολή άχρηστων προϊόντων του μεταβολισμού.
• Βελτιώνει το λιπιδαιμικό προφίλ, μειώνοντας τα επίπεδα της LDL χοληστερόλης και αυξάνοντας τα επίπεδα της HDL χοληστερόλης.
• Βελτιώνει την ευαισθησία στην ινσουλίνη. Δύο στους τρείς ανθρώπους με διαβήτη πεθαίνουν λόγω καρδιακής νόσου ή εγκεφαλικού επεισοδίου. Επομένως η μείωση της επίπτωσης του διαβήτη, μπορεί να μειώσει και τον επιπολασμό της καρδιαγγειακής νόσου.
• Βελτιώνει την αποκατάσταση μετά από έμφραγμα του μυοκαρδίου.
• Βελτιώνει τη διάθεση και μειώνει το άγχος και γενικότερα μειώνει τον κίνδυνο θανάτου κατά 20 – 25% τόσο στη συνολική θνησιμότητα, όσο και στη θνησιμότητα από καρδιαγγειακά αίτια.

Σύμφωνα με τις κατευθυντήριες οδηγίες του Αμερικανικού Κολεγίου Αθλητιατρικής (ACSM), τα άτομα τα οποία πάσχουν από κάποια καρδιαγγειακή νόσο θα πρέπει να ξεκινήσουν ένα εξειδικευμένο και προσαρμοσμένο στις προσωπικές τους ανάγκες πρόγραμμα άσκησης, και αφού πρώτα έχουν πάρει την άδεια από τον επιβλέπων ιατρό τους.

Για να σχεδιάσουμε ένα ασφαλές και αποτελεσματικό πρόγραμμα άσκησης για άτομα που πάσχουν από κάποια καρδιαγγειακή νόσο, θα πρέπει:

• Να λάβουμε ένα πλήρες ιατρικό ιστορικό και στη συνέχεια να αξιολογήσουμε τόσο το καρδιαναπνευστικό, όσο και το μυοσκελετικό σύστημα του ασθενή.
• Αρχικά να προτιμούνται ασκήσεις οι οποίες ενεργοποιούν μεγάλες μυϊκές ομάδες, όπως βάδιση, στατικό ποδήλατο κ.α, και με βραδύ ρυθμό ώστε να βελτιωθεί η καρδιακή λειτουργία των ατόμων αυτών.
• Να αυξάνονται προοδευτικά η διάρκεια και η ένταση της άσκησης, καθώς και η εβδομαδιαία συχνότητα της άσκησης.
• Να επιδιώξουμε μία συχνότητα της άσκησης 3-4 φορές εβδομαδιαίως και υπό συνεχή επιτήρηση από κάποιον εξειδικευμένο επαγγελματία της άσκησης. 
• Να σταματάμε αμέσως την άσκηση αν ο ασκούμενος αισθανθεί αδιαθεσία, δύσπνοια, ζαλάδα, αρρυθμία ή στηθάγχη.

Τις προηγούμενες δεκαετίες τα άτομα που έπασχαν από κάποια καρδιαγγειακή νόσο, αποθαρρύνονταν από το να ασκούνται. Η σύγχρονη έρευνα ωστόσο δείχνει ότι η άσκηση παρέχει σημαντικά οφέλη για τη συγκεκριμένη πληθυσμιακή ομάδα, με την προϋπόθεση ότι η κατάσταση του ασθενή να είναι σταθερή, τα συμπτώματα να βρίσκονται υπό έλεγχο και το κυριότερο ότι αυτή να γίνεται υπό επιτήρηση από κάποιον εξειδικευμένο επαγγελματία της άσκησης. 

Στο Functional Movement, σχεδιάζουμε εξειδικευμένα προγράμματα άσκησης για άτομα που πάσχουν από χρόνιες παθήσεις καθώς επίσης αναλαμβάνουμε και τη συνεχή επιτήρηση της άσκησης τους. Θα πρέπει να τονίσουμε ότι τα οφέλη της άσκησης υπερβαίνουν κατά πολύ τους κινδύνους όταν τηρούνται οι παραπάνω κατευθυντήριες οδηγίες. Επίσης ο συνδυασμός ενός ασφαλούς προγράμματος άσκησης με μία υγιεινή διατροφή, μπορεί να περιορίσει τον κίνδυνο μελλοντικών επιπλοκών ή τουλάχιστον να τις επιβραδύνει σε ασθενείς που πάσχουν από καρδιαγγειακά νοσήματα.

Παγούνης Νικόλαος

Β.Sc Sport Science & Physical Education

M.Sc Kinisiology & Physical therapy

International Certificate in Osteopathic and Chiropractic Manipulation

Certified Medical Exercise Specialist

Το άρθρο Η Άσκηση είναι Φάρμακο «Η επίδραση της σωματικής άσκησης στα άτομα με καρδιαγγειακή νόσο» εμφανίστηκε πρώτα στο Functional Movement.

Το ανθρώπινο πέλμα είναι κατασκευασμένο με τέτοιο τρόπο, ώστε να κινείται κατά κανόνα πάνω σε ημιάκαμπτες επιφάνειες προσαρμόζοντας τις ανατομικές ιδιομορφίες του, όπως ακριβώς γίνεται όταν βαδίζουμε ξυπόλητοι στη μαλακή άμμο. Εξαιτίας του ότι πλέον ο άνθρωπος κινείται πάνω σε άκαμπτες/αφιλόξενες για τα ανθρώπινα πέλματα επιφάνειες (πλακόστρωτα, μάρμαρα, πλακάκια, ξύλινα δάπεδα) και μάλιστα για μεγάλα χρονικά διαστήματα, πιθανολογείται επιστημονικά ότι είναι και η αιτία αύξησης των βιομηχανικών δυσλειτουργιών στα πέλματα.

Τι εννοούμε βιομηχανικές δυσλειτουργίες πελμάτων

Όταν λέμε βιομηχανικές δυσλειτουργίες πελμάτων, αναφερόμαστε στη μορφή που μπορεί να έχει η ποδική καμάρα, όπως:

• Πλατυποδία (flat feet) παρατηρείται χαμηλή ποδική καμάρα ή έλλειψη ποδικής καμάρας.
• Υπερπρηνισμός (over-pronation) παρατηρείται πτώση της ποδικής καμάρας.
• Υποπρηνισμός – Υπτιασμός (supination), είναι η αντίθετη κατάσταση από τον υπερπρηνισμό.

Η βιομηχανική δυσλειτουργία του πέλματος μπορεί να προκαλέσει επιπλέον πίεση σε δομές του ανθρώπινου σώματος οδηγώντας σε τραυματισμούς & πόνο στα πόδια, στα γόνατα, στο ισχίου, αλλά και σε άλλες περιοχές του σώματος.

Σύμφωνα με τους McKeon και Panjabi, το ανθρώπινο πέλμα αποτελείται από τρεις δομές:

1. Την ενεργητική δομή, όπου είναι οι εσωτερικοί, οι εξωτερικοί μύες και οι τένοντες. Οι εσωτερικοί μύες είναι οι μικροί τοπικοί μύες που βρίσκονται μέσα στο πέλμα και στηρίζουν την καμάρα του πέλματος. Οι εξωτερικοί μύες ενεργοποιούν την κίνηση του πέλματος και της ποδοκνημικής (αστραγάλου) μέσω των μακρών τενόντων τους.

2. Η παθητική δομή, όπου είναι τα οστά και οι σύνδεσμοι. H σωστή δομή των οστών και των συνδέσμων του πέλματος επηρεάζει θετικά ή αρνητικά τη διαμόρφωση της ποδικής καμάρας. Όλη αυτή η κατασκευή μοιάζει με έναν θόλο.

1. Οι νευρολογική δομή η οποία αποτελείται από τους αισθητηριακούς δέκτες στους μύες, τους συνδέσμους, τους τένοντες και μας βοηθάει στο να έχουμε καλύτερη επίγνωση του σώματός μας. Οι αισθητηριακοί δέκτες μπορούν με την κατάλληλη άσκηση και εκπαίδευση να αυξήσουν την ευαισθησία τους στις αλλαγές της θέσης του πέλματος, παρέχοντας πιο άμεσο και αποτελεσματικό αισθητηριακό feedback. Ακριβώς όπως οι κεντρικοί μύες της Σ.Σ και της λεκάνης παίζουν σημαντικό ρόλο σε σχέση με το feedback για την θέση της Σ.Σ, έτσι και οι εσωτερικοί μύες του πέλματος παρέχουν σημαντικές πληροφορίες για τη θέση του πέλματος.

Θεραπεία μέσω άσκησης

Η ποδική καμάρα των περισσότερων ανθρώπων, αναπτύσσεται κατά τη διάρκεια της παιδικής ηλικίας. Βέβαια μερικοί άνθρωποι μπορεί να μην αναπτύξουν ποδική καμάρα, ενώ άλλοι να αναπτύξουν αλλά με την πάροδο του χρόνου και λόγω χρόνιας φθοράς ή μυϊκής ανισορροπίας να την χάσουν. Αυτό παλαιότερα πολλοί θεραπευτές προσπαθούσαν να το αντιμετωπίσουν με τη  χρήση ειδικών ανατομικών παπουτσιών.  Σύμφωνα με τελευταίες έρευνες όμως, όλες οι βιομηχανικές δυσλειτουργίες των πελμάτων μπορούν να αντιμετωπιστούν και να διαχειριστούν μέσω της εξειδικευμένης άσκησης. 

Παραδοσιακά, οι θεραπευτικές ασκήσεις που εφάρμοζαν οι θεραπευτές μέχρι σήμερα για την αντιμετώπιση των βιομηχανικών δυσλειτουργειών των πελμάτων, εστίαζαν γενικά στην ενδυνάμωση των κάτω άκρων, χωρίς να περιλαμβάνουν τους εσωτερικούς μύες, όπως προαναφέραμε. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να μην βοηθούν τα πέλματα να λειτουργούν αποτελεσματικότερα. Η τρέχουσα προσέγγιση και αυτή που υποστηρίζουμε στο Functional Movement, είναι ότι πρέπει πρώτα να αναπτυχθεί ο έλεγχος των εσωτερικών μυών του πέλματος και στη συνέχεια να ενεργοποιηθούν οι συνολικοί μύες των κάτω άκρων.

Αυτό μπορεί να γίνει με την εκτέλεση των λεγόμενων ‘doming’ exercises ή ‘foot shortening’ exercises όπου το πέλμα μικραίνει τραβώντας το μεγάλο δάχτυλο προς τη φτέρνα, αυξάνοντας με αυτό τον τρόπο την ποδική καμάρα, αλλά και δυναμώνοντας ταυτόχρονα του πελματικούς μύες.  

Τα τελευταία χρόνια υπάρχουν όλο και αυξανόμενες αποδείξεις ότι με η θεραπεία μέσω άσκησης είναι αποτελεσματική. Μάλιστα τα πρώτα στοιχεία δείχνουν ότι ενήλικες και παιδιά με βιομηχανικές δυσλειτουργίες στα πέλματα όπως (πλατυποδία, βλαισοποδία κ.α) βελτίωσαν τη βιομηχανική των πελμάτων τους, μέσω της εξειδικευμένης άσκησης.  

Πως μπορεί να γίνει αυτό;

Το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνει κάποιος αν παρατηρήσει μία «περίεργη βάδιση» ή μία «περίεργη κλίση – κινητική λειτουργία» των πελμάτων του ίδιου ή των παιδιών του, είναι να απευθυνθεί σε κάποιον ειδικό. Ο εξειδικευμένος επαγγελματίας υγείας & άσκησης, αφού αξιολογήσει την κινητική λειτουργία ολόκληρου του σώματος, αλλά και τη βιομηχανική των πελμάτων του ασκούμενο, θα σχεδιάσει στη συνέχεια ένα εξειδικευμένο & εξατομικευμένο πρόγραμμα άσκησης.

Στο Functional Movement, με την αξιολόγηση της βάδισης και της κινητικής λειτουργίας των πελμάτων, μπορούμε να εντοπίσουμε άμεσα τυχόν βιομηχανικές δυσλειτουργίες στα πέλματα παιδιών ή των ενήλικων. Στη συνέχεια εφαρμόζοντας τις κατάλληλες μεθόδους, διορθώνουμε τις αιτίες που προκαλούν αυτή τη δυσλειτουργία των πελμάτων.

Ο συγκεκριμένος τρόπος θεραπείας είναι πολύ πιο σημαντικός & αποτελεσματικός, διότι μπορούμε να προλάβουμε τυχόν μελλοντικά  μυοσκελετικά προβλήματα (π.χ. στραβά γόνατα, πλατυποδία, βλαισοπλατυποδία, ανισοσκελία, παραμορφώσεων στη σπονδυλική στήλη, μυοσκελετικούς πόνους,κ.λπ.).

Και αυτό είναι σημαντικό γιατί, όσο πιο νωρίς εντοπιστεί μία ανατομική απόκλιση, τόσο μεγαλύτερες είναι οι πιθανότητες θεραπείας της.

Παγούνης Νικόλαος

Β.Sc Sport Science & Physical Education

M.Sc Kinisiology & Physical therapy

International Certificate in Osteopathic and Chiropractic Manipulation

Certified Medical Exercise Specialist

Το άρθρο Πλατυποδία – Υπερπρηνισμός – Υπτιασμός Βιομηχανικές δυσλειτουργίες πελμάτων & αντιμετώπιση μέσω άσκησης εμφανίστηκε πρώτα στο Functional Movement.

Ο ύπνος είναι μία βασική λειτουργία η οποία επιτρέπει το ανθρώπινο σώμα & μυαλό να αναζωογονείται και να «επαναφορτίζεται». Ο υγιής ύπνος βοηθά το ανθρώπινο σώμα να παραμείνει υγιές και να αποτρέψει μελλοντικές ασθένειες, ενώ ταυτόχρονα βοηθάει στην καλύτερη εγκεφαλική λειτουργία. Γιατί χωρίς αρκετό ύπνο, ο ανθρώπινος εγκέφαλος δεν μπορεί να λειτουργήσει σωστά και να εκτελέσει ικανότητες όπως η συγκέντρωση, η καθαρή σκέψη κ.α.

Και ενώ όλοι μας όταν προσπαθούμε να υιοθετήσουμε έναν πιο υγιεινό τρόπο ζωής, επικεντρωνόμαστε στη σωματική άσκηση και στην καλή διατροφή, δεν δίνουμε την απαιτούμενη σημασία στην ποιότητα του ύπνου μας. Ο ύπνος παίζει έναν σημαντικό ρόλο στη διατήρηση της υγείας και της ευεξίας μας. Αυτό συμβαίνει διότι κατά τη διάρκεια του ύπνου, το ανθρώπινο σώμα προσπαθεί να επανέλθει και να υποστηρίξει τη φυσιολογική λειτουργία του εγκεφάλου και τις σωματικές του λειτουργίες για την επόμενη μέρα. Έτσι, ένας ποιοτικός ύπνος μπορεί να προστατεύσει και να βελτιώσει τη σωματική, ψυχική και πνευματική υγεία και γενικά την ποιότητα ζωής του ατόμου.

Σύμφωνα με τον Εθνικό Αμερικανικό Οργανισμό Υγείας 50-70 εκατομμύρια Αμερικανοί αντιμετωπίζουν διαταραχές ύπνου ή δεν κοιμούνται αρκετά. Πολλές μελέτες έχουν δείξει ότι η έλλειψη ύπνου μπορεί να οδηγήσει σε γνωστικές διαταραχές όπως δυσκολία στη λήψη αποφάσεων, στην επίλυση προβλημάτων, στην εκμάθηση και συγκράτηση πληροφοριών, στον έλεγχο των συναισθημάτων, ή στην αντιμετώπιση αλλαγών. Μάλιστα η συστηματική έλλειψη ύπνου συνδέεται επίσης με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης προβλημάτων υγείας όπως η παχυσαρκία, ο διαβήτης, η καρδιοπάθεια, ακόμα και πρόωρη θνησιμότητα.

Πως μπορούμε όμως να βελτιώσουμε την ποιότητα του ύπνου μας;

Ο κύκλος ύπνου-αφύπνισης είναι ο πιο σημαντικός παράγοντας στη βελτίωση της ποιότητας του ύπνου στον ανθρώπινο οργανισμό. Ο κύκλος ύπνου-αφύπνισης ελέγχεται από ένα εσωτερικό «ρολόι» του ανθρώπινου σώματος, γνωστό ως κιρκάδιος ρυθμός. Παρόλο όμως που ο κιρκάδιος ρυθμός είναι ενδογενής, επηρεάζεται από εξωγενείς παράγοντες με το πιο σημαντικό από αυτούς να είναι το φως της ημέρας. Επίσης ο κιρκάδιος ρυθμός επηρεάζει μία σειρά από βιοχημικούς δείκτες οι οποίοι διαδραματίζουν σπουδαίο ρόλο στη φυσιολογική λειτουργία του οργανισμού μας.

Ο σύγχρονος τρόπος ζωής όμως, δεν μας επιτρέπει πλέον να έχουμε πάντοτε μία καθημερινότητα η οποία να είναι εναρμονισμένη με το βιολογικό μας ρολόι και συνεπώς με τους κιρκάδιους ρυθμούς. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να θυσιάζουμε την εσωτερική μας κανονικότητα για χάρη των καθημερινών μας υποχρεώσεων, επιφέροντας μια σειρά αρνητικών επιπτώσεων τόσο στην ψυχική όσο και στη σωματική μας υγεία.  

Πως η άσκηση βελτιώνει την ποιότητα του ύπνου μας;

Υπάρχουν σημαντικές επιστημονικές ενδείξεις ότι η άσκηση βοηθά στη βελτίωση του ύπνου. Κάνοντας την άσκηση μέρος της καθημερινότητάς μας συμβάλουμε σε έναν υγιέστερο και πιο ξεκούραστο ύπνο που μπορεί να βοηθήσει στη βελτίωση της υγείας μας. Μάλιστα έρευνες έχουν δείξει ότι η καθιστική ζωή συνδέεται με κακή ποιότητα ύπνου.

Τα άτομα που ασκούνται συστηματικά έχουν λιγότερες πιθανότητες να εμφανίσουν προβλήματα ύπνου και κόπωση κατά τη διάρκεια της μέρας.

Αυτό συμβαίνει διότι:

• Η σωματική δραστηριότητα αυξάνει τον χρόνο που αφιερώνεται στον βαθύ ύπνο, την πιο φυσική & σημαντική φάση του ύπνου. Ο βαθύς ύπνος βοηθά στην ενίσχυση της ανοσοποιητικής λειτουργίας του ανθρώπινου οργανισμού, στηρίζει την καρδιακή υγεία και ελέγχει το άγχος και το στρες.
• Η άσκηση βοηθάει επίσης στο να αυξήσουμε τη διάρκεια της νυχτερινής μας ξεκούρασης. Το να είμαστε σωματικά ενεργοί απαιτεί να ξοδεύουμε ενέργεια και άρα να νοιώθουμε πιο κουρασμένοι και έτοιμοι για ξεκούραση στο τέλος της ημέρας.
• Η άσκηση μπορεί να βοηθήσει στη μείωση της διαταραχής της αναπνοής κατά τη διάρκεια του ύπνου και μπορεί να βοηθήσει στη μείωση της σοβαρότητας της αποφρακτικής άπνοιας κατά τη διάρκεια του ύπνου.

Ποιο είδος άσκησης είναι το καταλληλότερο ώστε να βελτιωθεί η ποιότητα του ύπνου μας;

Στην ερώτηση πιο είδος άσκησης είναι το καταλληλότερο για τη βελτίωση της ποιότητας του ύπνου μας, δεν υπάρχει συγκεκριμένη απάντηση αρκεί η άσκηση να είναι συστηματική ειδικά για τα άτομα που αντιμετωπίζουν δυσκολία στον ύπνο. Όσον αφορά τη διάρκεια, τα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας και η American Heart Association προτείνουν τουλάχιστον 150 λεπτά άσκησης την εβδομάδα για υγιείς ενήλικες – δηλαδή 30 λεπτά την ημέρα, πέντε ημέρες την εβδομάδα. Ενώ για την ένταση της άσκησης θα πρέπει να τονίσουμε, ότι η υπερβολική άσκηση μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα στον ύπνο και για αυτό χρειάζεται προσοχή τόσο στην ένταση όσο και στη διάρκεια αυτής.

Ποια ώρα της ημέρας θα πρέπει να ασκούμαστε ώστε να βελτιωθεί η ποιότητα του ύπνου μας;

Όλες οι ώρες είναι κατάλληλες για να ασκηθούμε κατά τη διάρκεια της ημέρας, αρκεί να είμαστε σωματικά ενεργοί και να συμβαδίζει με το καθημερνό μας πρόγραμμα. Το τελευταίο είναι πολύ σημαντικό, διότι με αυτό τον τρόπο καταφέρνουμε να εντάξουμε την άσκηση στο καθημερινό μας πρόγραμμα, κάνοντας την άσκηση καθημερινή συνήθεια και μία ψυχαγωγική δραστηριότητα.   

Στο Functional Movement, στόχος μας είναι να ενθαρρύνουμε τους ανθρώπους να ασκούνται, διότι σύμφωνα με τις υπάρχουσες έρευνες η άσκηση λειτουργεί θεραπευτικά όχι μόνο στους μυοσκελετικούς πόνους, αλλά και σε όλες τις λειτουργίες του ανθρώπινου οργανισμού. Μάλιστα πολλοί ερευνητές υποστηρίζουν ότι τα αποτελέσματα άσκησης στον ύπνο, φαίνεται να είναι παρόμοια με αυτά των υπνωτικών χαπιών.

Παγούνης Νικόλαος

Β.Sc Sport Science & Physical Education

M.Sc Kinisiology & Physical therapy

International Certificate in Osteopathic and Chiropractic Manipulation

Certified Medical Exercise Specialist

Το άρθρο Η άσκηση επηρεάζει θετικά την ποιότητα του ύπνου μας εμφανίστηκε πρώτα στο Functional Movement.

Σύμφωνα με έρευνες το 62% του νοσηλευτικού προσωπικού υποφέρει από χρόνιους πόνους στην πλάτη και στη μέση, ενώ πάνω από το 75% έχει υποφέρει από παρόμοιους πόνους μία φορά στη ζωή του. Οι μυοσκελετικοί τραυματισμοί και οι πόνοι που βιώνει όμως η συγκεκριμένη επαγγελματική ομάδα, έχει πολλές αρνητικές επιπτώσεις τόσο στην προσωπική τους ζωή, όσο και στη εύρυθμη λειτουργία των νοσοκομειακών μονάδων.

Τα τελευταία χρόνια, η θεραπευτική άσκηση συνίσταται όλο και περισσότερο στο νοσηλευτικό προσωπικό, όχι μόνο ως θεραπεία έναντι των μυοσκελετικών πόνων, αλλά και ως πρόληψη. Στη συγκεκριμένη επαγγελματική ομάδα ένα πρόγραμμα θεραπευτικής άσκησης, θα πρέπει να στοχεύει:

• Στην σταθεροποίηση του αυχένα, δυναμώνοντας όχι μόνο τους μύες του αυχένα, αλλά και τους μύες της πλάτης, και της ωμικής ζώνης, διότι οι μύες αυτοί είναι υπεύθυνοι για την σταθεροποίηση άρα και την αποφόρτιση της αυχενικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης. 
• Στη σταθεροποίησης της οσφυϊκής μοίρας της Σ.Σ
• Σε ασκήσεις ορθοσωμίας
• Σε ασκήσεις που βελτιώνουν την ιδιοδεκτικότητα και την κιναισθησία

Στο Functional movement, σχεδιάζουμε προγράμματα θεραπείας για διάφορες επαγγελματικές ομάδες, δίνοντας έμφαση στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του κάθε επαγγέλματος. Οι μέθοδοι που ακολουθούμε δίνουν έμφαση στη σύνδεση μυαλού και σώματος (Mind-Body), κάτι το οποίο απαιτεί την ενεργό συμμετοχή του ασκούμενου στη θεραπεία. Επίσης είναι σημαντικό να καταλάβει ο ασκούμενος ότι δεν υπάρχουν γρήγορες θεραπείες και ότι θα πρέπει να έχει υπομονή και συνέπεια στη θεραπεία και στην ανάρρωσή του. Όπως και ότι για να είναι αποτελεσματικό ένα πρόγραμμα θεραπευτικής άσκησης, δεν αρκεί μια ατομική συνεδρία, αλλά ένας συνδυασμός θεραπειών, ασκήσεων και συνηθειών. 

Ο Μανώλης, 42 ετών, νοσηλευτής, αντιμετωπίζει έντονους μυοσκελετικούς πόνους λόγω του επίπονου φόρτου εργασίας και των ακανόνιστων προγραμμάτων βάρδιας. Η εργασία του απαιτεί να κάνει βαριές χειρωνακτικές εργασίες (όπως το να σηκώνει/μετακινεί ασθενείς), και γι’ αυτό οι πόνοι εμφανίζονται κυρίως στην πλάτη και στη μέση. Επιπλέον, οι πολλές ώρες εργασίας, η αυξημένη έκθεση σε φυσικές απαιτήσεις καθώς και το σήκωμα βάρους σε αδέξιες και λυγισμένες στάσεις, αυξάνει τον κίνδυνο προβλημάτων στην πλάτη και στη μέση.  

Ο Μανώλης, μετά από παρότρυνση φίλου, απευθύνθηκε στο Functional Movement. Αφού μελετήσαμε τα κινητικά του μοτίβα, και αφού φυσικά συμβουλευτήκαμε το ιατρικό του ιστορικό, δημιουργήσαμε ένα εξειδικευμένο ασκησιολόγιο το οποίο στόχευε:

• Στην σταθεροποίηση του αυχένα, δυναμώνοντας όχι μόνο τους μύες του αυχένα, αλλά και τους μύες της πλάτης, και της ωμικής ζώνης, διότι οι μύες αυτοί είναι υπεύθυνοι για την σταθεροποίηση άρα και την αποφόρτιση της αυχενικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης. 
• Στη σταθεροποίησης της οσφυϊκής μοίρας της Σ.Σ
• Σε ασκήσεις ορθοσωμίας
• Σε ασκήσεις που βελτιώνουν την ιδιοδεκτικότητα και την κιναισθησία

Μετά από 4 μήνες εφαρμογής του προγράμματος ο Μανώλης κατάφερε να αλλάξει τα λανθασμένα κινητικά μοτίβα και να δυναμώσει σε μεγάλο βαθμό τους μυς του αυχένα και της πλάτης. Αυτό τον βοήθησε να έχει μια καλύτερη ποιότητα ζωής, όπως ανέφερε, τόσο στην εργασία του όσο και στην καθημερινότητά του.

Παγούνης Νικόλαος
Β.Sc Sport Science & Physical Education
M.Sc Kinisiology & Physical therapy
International Certificate in Osteopathic and Chiropractic Manipulation
Certified Medical Exercise Specialist

Το άρθρο Νοσηλευτές εμφανίστηκε πρώτα στο Functional Movement.

Συγκεκριμένα, οι υπάλληλοι γραφείου που υποφέρουν από πόνους στον αυχένα, συνήθως εμφανίζουν μειωμένη κινητικότητα και σφιχτούς μύες στον αυχένα και την ωμική ζώνη. Επίσης τα άτομα αυτά εμφανίζουν αλλοιωμένες στάσεις σώματος εξαιτίας τις διαφορετικής μυϊκής ενεργοποίησης και των μυϊκών ανισορροπίων, προκαλώντας μηχανικές καταπονήσεις και πόνο σε ευαίσθητες περιοχές του σώματος τους. Μάλιστα μελέτες έχουν δείξει ότι οι υπάλληλοι που υποφέρουν από αυχενικό πόνο, εμφανίζουν διαταραχές ιδιοδεκτικότητας, ελλείμματα ισορροπίας και περιορισμένο συγχρονισμό μεταξύ κίνησης και βλέμματος. 

Αν τα συμπτώματα αυτά που προκαλούνται από τον αυχενικό πόνο δεν αντιμετωπιστούν άμεσα, τότε ο πόνος γίνεται χρόνιος και επαναλαμβανόμενος και με την πάροδο του χρόνου επεκτείνεται με πόνους στην πλάτη, τον ώμο και την ωμοπλάτη. Όλα αυτά τα συμπτώματα μαζί με τους σφιχτούς μύες του λαιμού και τις δύσκαμπτες αρθρώσεις μπορούν να κάνουν ακόμη και την απλούστερη καθημερινή δραστηριότητα επώδυνη για τον υπάλληλο του γραφείου.

Στο Functional Movement, εφαρμόζουμε ένα εξειδικευμένο για υπάλληλους γραφείου πρωτόκολλο άσκησης THEWS (Therapeutic Exercise at Workspace), το οποίο σχεδιάστηκε από μία ομάδα γιατρών, φυσικοθεραπευτών και ειδικών της άσκησης, ώστε να βοηθήσουν τη συγκεκριμένη επαγγελματική ομάδα να διορθώσει τη θέση του κεφαλιού και του σώματός τους.

Το συγκεκριμένο πρωτόκολλο άσκησης, δεν απαιτεί κάποιο ειδικό εξοπλισμό, οπότε ο εργαζόμενος μπορεί να το εκτελέσει στο σπίτι του, και μάλιστα υπό την επίβλεψή μας, μέσω της υπηρεσίας telehealth. 

Το συγκεκριμένο πρόγραμμα άσκησης, στοχεύει στην ενδυνάμωση, και στη διάταση των αντίστοιχων μυών και συνολικά στη βελτίωση της λειτουργικής ικανότητας των μυών του αυχένα και του σώματος του υπαλλήλου.

Η Αιμιλία, 49 ετών, υπάλληλος γραφείου, υπέφερε από έντονους πόνους στη μέση και στον αυχένα. Εξαιτίας της καθιστής εργασίας και της πολύωρης χρήσης του ηλεκτρονικού υπολογιστή, εκθέτει το σώμα της σε συγκεκριμένες στάσεις. Σε συνδυασμό και με τις επαναλαμβανόμενες κινήσεις των άνω άκρων προκαλούνται οι συγκεκριμένοι πόνοι.

Ο ορθοπεδικός της συνέστησε να αναζητήσει βοήθεια στη θεραπευτική άσκηση. Έτσι, απευθύνθηκε στο Functional Movement. Η εξέταση κινητικής αξιολόγησης που κάναμε αμέσως, έδειξε  μειωμένη κινητικότητα και σφιχτούς μύς στον αυχένα και την ωμική ζώνη. Επίσης εμφάνισε διαταραχές ιδιοδεκτικότητας, ελλείμματα ισορροπίας και περιορισμένο συγχρονισμό μεταξύ κίνησης και βλέμματος. 

Λαμβάνοντας υπόψη αυτά τα αποτελέσματα και το ιατρικό ιστορικό της Αιμιλίας εφαρμόσαμε ένα εξειδικευμένο για υπάλληλους γραφείου πρωτόκολλο άσκησης THEWS (Therapeutic Exercise at Workspace), το οποίο σχεδιάστηκε από μία ομάδα γιατρών, φυσικοθεραπευτών και ειδικών της άσκησης, ώστε να βοηθήσουν τη συγκεκριμένη επαγγελματική ομάδα να διορθώσει τη θέση του κεφαλιού και του σώματός τους.

Το συγκεκριμένο πρωτόκολλο άσκησης, δεν απαιτεί κάποιο ειδικό εξοπλισμό, οπότε η Αιμιλία, όπως και ο κάθε ασκούμενος, μπορούσε να το εκτελέσει στο σπίτι της, και μάλιστα υπό την απομακρυσμένη επίβλεψή μας μέσω της υπηρεσίας telehealth. 

Το συγκεκριμένο πρόγραμμα άσκησης, στοχεύει στην ενδυνάμωση, και στη διάταση των αντίστοιχων μυών και συνολικά στη βελτίωση της λειτουργικής ικανότητας των μυών του αυχένα και του σώματος του υπαλλήλου.

Μετά από 3,5 μήνες εφαρμογής η Αιμιλία ανέφερε αισθητή μείωση των πόνων μιας και κατάφερε να βελτιώσει την ιδιοδεκτικότητα καθώς και τη στάση σώματός της σε ικανοποιητικό βαθμό.

Παγούνης Νικόλαος
Β.Sc Sport Science & Physical Education
M.Sc Kinisiology & Physical therapy
International Certificate in Osteopathic and Chiropractic Manipulation
Certified Medical Exercise Specialist

Το άρθρο Υπάλληλοι Γραφείου εμφανίστηκε πρώτα στο Functional Movement.

Σύμφωνα με μελέτες πάνω από το 60% των επαγγελματιών οδηγών ταλαιπωρείται από μυοσκελετικούς πόνους και δυσφορία στην εργασία τους. Οι πιο συχνοί μυοσκελετικοί πόνοι σε αυτόν τον επαγγελματικό κλάδο εμφανίζονται στη μέση, στην πλάτη και τον αυχένα και αυτό οφείλεται τόσο σε επαγγελματικούς λόγους όπως:

• Λανθασμένη στάση κατά την οδήγηση 
• Την διατήρηση λανθασμένων κινητικών μοτίβων
• Μυϊκές ανισορροπίες
• Την ανύψωση βάρους (αποσκευές πελατών) 
• Σε δονήσεις ολόκληρου του σώματος κατά την οδήγηση 
• Στην πολύωρη εργασία

Όσο και σε προσωπικούς παράγοντες όπως η κακή σωματική κατάσταση (παχυσαρκία, έλλειψη άσκησης κ.α).  

Η θεραπευτική άσκηση είναι ζωτικής σημασίας για τους επαγγελματίες οδηγούς, όχι μόνο ως θεραπεία – αποκατάσταση των μυοσκελετικών πόνων που τους ταλαιπωρούν, αλλά κυρίως για την πρόληψη αυτών. Ένα εξειδικευμένο πρόγραμμα άσκησης το οποίο θα επικεντρώνεται:

• Στη Βελτίωση του εύρους κίνησης του αυχένα
• Στη σταθεροποίηση του αυχένα, δυναμώνοντας όχι μόνο τους μύες του αυχένα, αλλά και τους μύες της ωμοπλάτης, και της ωμικής ζώνης
• Σε ασκήσεις ορθοσωμίας
• Στη βελτίωση του εύρους κίνησης της ωμικής και θωρακικής ζώνης, και
• Στη βελτίωση της λειτουργικότητας του σώματος του ασθενή

Θα βοηθήσει τα άτομα αυτά να προστατέψουν το σώμα τους, από μελλοντικούς πόνους ή να απαλλαγούν από τους ήδη υπάρχων, ενώ ταυτόχρονα θα εκτελούν την εργασία τους πιο ξεκούραστα και με καλύτερη διάθεση.

Ο Θοδωρής, 49 ετών, επαγγελματίας οδηγός, ταλαιπωρούνταν από διάφορους μυοσκλετικούς πόνους, εξαιτίας της πολύωρης εργασίας του, σε μία όχι και τόσο ανατομική θέση.

Ο ορθοπεδικός του συνέστησε να συνδυάσει τη φαρμακευτική αγωγή με τη θεραπευτική άσκηση για να ανακουφιστεί από τους πόνους. Έτσι, ήρθε στο Functional Movement όπου προχωρήσαμε αμέσως σε εξέταση κινητικής αξιολόγησης η οποία έδειξε σφιχτούς μυς στην περιοχή των ώμων και της οσφυικής μοίρας της ΣΣ. Μελετώντας, λοιπόν, την κίνηση του Θοδωρή και λαμβάνοντας υπόψη το ιατρικό ιστορικό του, σχεδιάσαμε ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα άσκησης το οποίο στόχευε 

• Στη βελτίωση του εύρος κίνησης του αυχένα
• Στη σταθεροποίηση του αυχένα, δυναμώνοντας όχι μόνο τους μύες του αυχένα, αλλά και τους μύες της ωμοπλάτης, και της ωμικής ζώνης
• Σε ασκήσεις ορθοσωμίας
• Στη βελτίωση του εύρους κίνησης της ωμικής και θωρακικής ζώνης, και
• Στη βελτίωση της λειτουργικότητας του σώματός του 

Μετά από 4,5 μήνες εφαρμογής του προγράμματος, ο Θοδωρής κατάφερε να βελτιώσει σε πολύ ικανοποιητικό βαθμό τη στάση σώματος και έτσι να μειώσει αισθητά τους πόνους. Του δόθηκε, επίσης, ένα ασκησιολόγιο το οποίο θα τον βοηθήσει να προστατέψει το σώμα του από μελλοντικούς πόνους και να εκτελεί την εργασία του πιο ξεκούραστα και με καλύτερη διάθεση.

Παγούνης Νικόλαος
Β.Sc Sport Science & Physical Education
M.Sc Kinisiology & Physical therapy
International Certificate in Osteopathic and Chiropractic Manipulation
Certified Medical Exercise Specialist

Το άρθρο Επαγγελματίες Οδηγοί εμφανίστηκε πρώτα στο Functional Movement.