Σύμφωνα με έρευνα της κομισιόν που διεξήχθη κατά τη διάρκεια του ετήσιου φόρουμ Αθλητισμού το 2019, το 42% των Ευρωπαίων δεν γυμνάζεται καθόλου. Στην Ελλάδα το ποσοστό αυτό φτάνει το 68%, ενώ τα άτομα που γυμνάζονται τακτικά και συστηματικά αποτελούν μόλις το 2% του Ελληνικού πληθυσμού.

Η έλλειψη άσκησης και η μη σωματική δραστηριότητα, είναι πλέον ένας επιβεβαιωμένος παράγοντας κινδύνου της ανθρώπινης υγείας. Μάλιστα η σωματική αδράνεια μπορεί να επηρεάσει αρνητικά πολλές πτυχές της ανθρώπινης υγείας.

Η έλλειψη άσκησης, μπορεί να δημιουργήσει πολλά προβλήματα στην ανθρώπινη υγεία, όπως:

• Λανθασμένη στάση σώματος
• Μυοσκελετικούς πόνους (αυχένα, μέση, γόνατα κ.τ.λ)
• Αρτηριακή πίεση
• Καρδιακές παθήσεις
• Αύξηση σωματικού βάρους – παχυσαρκία κ.α

Σύμφωνα με μία πρόσφατη μελέτη του Παν/μίου της Δανίας, ο αριθμός των ανθρώπων που πεθαίνουν παγκοσμίως λόγω των επιπτώσεων από την έλλειψη άσκησης, είναι ο ίδιος με τον αριθμό των ανθρώπων που πεθαίνουν από το κάπνισμα.

Τι σημαίνει άσκηση

Δυστυχώς όμως, οι περισσότεροι από εμάς όταν μιλάμε για άσκηση φέρνουμε στο μυαλό μας δύσκολες ασκήσεις, πίεση, εξάντληση και πολλά άλλα αρνητικά συναισθήματα. Καταστάσεις δηλαδή που ανήκουν σε μια άλλη εποχή, αλλά και σε μια λανθασμένη αντίληψη για το τι πραγματικά σημαίνει σωματική άσκηση.

Παλαιότερα και μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 1900, η «άσκηση» ασκούνταν από  γιατρούς που ειδικεύονταν στην υγεία και την άσκηση. Ωστόσο, με την πάροδο των χρόνων, και μπαίνοντας στο χώρο άτομα τα οποία δεν είχαν την κατάλληλη εκπαίδευση, η άσκηση άλλαξε μορφή και περιέλαβε αθλητικά & εξαντλητικά προγράμματα άσκησης δίνοντας έμφαση στη βελτίωση της αθλητικής απόδοσης και όχι στη βελτίωση της ανθρώπινης υγείας. 

Η άσκηση όμως δεν έχει μόνο αυτή τη μορφή. Αυτό αποδεικνύεται εντόνως τα τελευταία χρόνια, καθώς τα σύγχρονα επιστημονικά δεδομένα αναδεικνύουν τη σωματική άσκηση ως βασικό παράγοντα για τη δημόσια υγεία. Μάλιστα η ιατρική κοινότητα άρχισε να αναδεικνύει ξανά τη χρησιμότητα της άσκησης ως μέσω πρόληψης και θεραπείας διαφόρων χρόνιων ασθενειών και πόνων.

Η άσκηση πρέπει να εξατομικεύεται

Για να λειτουργήσει όμως η άσκηση ως μέσω πρόληψης και θεραπείας διαφόρων χρόνιων ασθενειών και πόνων, θα πρέπει να εξατομικεύεται. Όταν συμβαίνει αυτό, τότε υπάρχει η δυνατότητα να ασκηθεί όλος ο κόσμος ακόμα και τα άτομα τα οποία έχουν μόνιμα ή προσωρινά προβλήματα υγείας. Επίσης πρέπει να γνωρίζουμε ότι η άσκηση έχει πολλές μορφές κάτι το οποίο επιτρέπει όλες τις  κατηγορίες του πληθυσμού να ασκηθούν, και να έχουν ένα υγιή, ισορροπημένο και δραστήριο τρόπο ζωής.

Το “μότο” ότι η άσκηση αλλάζει ζωές δεν είναι υπερβολή αν κρίνουμε από το γεγονός ότι όλες οι σύγχρονες ερευνητικές μελέτες, αναδεικνύουν ότι η άσκηση και η σωματική δραστηριότητα:

• βελτιώνει τα συμπτώματα της αρθρίτιδας
• επιβραδύνει την εξέλιξη της νόσου Parkinson
• μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη τύπου 2
• βελτιώνει τη στάση του σώματός προστατεύοντάς το ανθρώπινο σώμα από διάφορους μυοσκελετικούς πόνους
• ενισχύει τα οστά και βοηθάει στη διατήρηση της μυϊκής μάζας
• ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα βοηθώντας μας να καταπολεμήσουμε τα κρυολογήματα
• ενισχύει την ψυχική μας υγεία κ.α

Υπάρχουν πάρα πολλές μαρτυρίες ανθρώπων οι οποίοι μέσω της άσκησης κατάφεραν να αλλάξουν τη ζωή τους, βρίσκοντας στην άσκηση ένα ασφαλή και αποτελεσματικό φάρμακο, για να διαχειριστούν χρόνιες παθήσεις (αρθρίτιδα, σκλήρυνση κατά πλάκας, νευρολογικές παθήσεις κ.α) και διάφορους χρόνιους μυοσκελετικούς πόνους. Μάλιστα σύμφωνα με τους επιστήμονες και τον ΠΟΥ, η άσκηση είναι φάρμακο και το μυστικό βρίσκεται στο να πάρουμε τη σωστή δόση.

Στο Functional Movement, είμαστε εξειδικευμένοι στην Ιατρική της άσκησης και γνωρίζουμε τη δόση του φαρμάκου που λέγεται άσκηση, που πρέπει να πάρει ο καθένας για να βελτιώσει μέσω της άσκησης την κατάσταση της υγείας του. Μέσω της εξειδικευμένης και εξατομικευμένης άσκησης και κίνησης έχουμε καταφέρει να βοηθήσουμε ανθρώπους με χρόνιες παθήσεις & πόνους, προκαλώντας θετικές επιδράσεις στην υγεία τους. Και μάλιστα χωρίς να κάνουν κάποια υπερπροσπάθεια, η οποία θα επιβάρυνε ακόμα πιο πολύ την υγεία τους.

Τελειώνοντας, θέλω να γίνει κατανοητό σε όλο τον κόσμο ότι η άσκηση θα πρέπει να είναι μία καλή και ευχάριστη εμπειρία, αρκεί να εκτελέσουμε το σωστό είδος ανάλογα με τις ικανότητες και δυνατότητές μας. Όταν συμβεί αυτό, τότε πραγματικά η άσκηση μπορεί να αλλάξει τη ζωή μας, αλλάζοντας ταυτόχρονα την ψυχολογία μας, την αυτοπεποίθηση μας, τη νοοτροπία μας, και γενικότερα το σώμα μας και το μυαλό μας.  

Παγούνης Νικόλαος

Κινησιολόγος & M.Sc Physical therapy

Certified Medical Exercise Specialist

International Certificate in Osteopathic &

Chiropractic Manipulation

Το άρθρο Η Άσκηση μπορεί να αλλάξει ζωές Το Functional Movement μπορεί να αλλάξει τη δική σου εμφανίστηκε πρώτα στο Functional Movement.

Όλοι πλέον γνωρίζουμε τη σημασία της άσκησης στην αντιμετώπιση των χρόνιων πόνων, δεν γνωρίζουμε όμως τη σημασία της άσκησης του εγκεφάλου στην αντιμετώπιση αυτών.

Η δραστηριότητα, η  φυσική άσκηση και η κίνηση, αποτελούν τροφή για τον ανθρώπινο εγκέφαλο βοηθώντας όχι μόνο να αναπτυχθεί αλλά και να αποτρέψει τον εκφυλισμό του. Αυτή η νέα φιλοσοφία που στηρίζεται στην εκγύμναση του ανθρώπινου εγκεφάλου παράλληλα με την εκγύμναση του σώματος, επινοήθηκε από τον Δρ. Katz και Rubin το 1999 και αναφέρεται στη βιβλιογραφία ως νευροβιολογία.

Ο ανθρώπινος εγκέφαλος όπως και κάθε άλλος μυς του ανθρώπινου σώματος, μπορεί να σχηματιστεί, να ενισχυθεί και να αναπτυχθεί με την κατάλληλη και εξειδικευμένη άσκηση . Ο ανθρώπινος εγκέφαλος αποτελείται από νευρικά κύτταρα που ονομάζονται νευρώνες και συνδέονται με συνάψεις οι οποίες μεταφέρουν πληροφορίες από τον ένα νευρώνα στον άλλο. Όπως και άλλοι μύες και όργανα του ανθρώπινου σώματος, έτσι και ο ανθρώπινος εγκέφαλος αλλάζει με την ηλικία και η συνολική του μάζα συρρικνώνεται με την πάροδο του χρόνου.

Τι είναι όμως η εκγύμναση του εγκεφάλου και πως επιτυγχάνεται;

Η εκγύμναση του εγκεφάλου (Brain Gym), είναι μια σειρά φυσικών δραστηριοτήτων οι οποίες εκτός από την άσκηση του σώματος στοχεύουν στην ολική ενσωμάτωση του εγκεφάλου κατά την εκτέλεση τους. Η εκγύμναση του εγκεφάλου γίνεται μέσω εξειδικευμένων δεξιοτήτων, οι οποίες εστιάζουν στη λειτουργική κίνηση, στην επανεκπαίδευση του σώματος και στην κινησιολογία. Οι δεξιότητες αυτές έχουν μία βαθιά επίδραση, και στοχεύουν στην ανάπτυξη των νευρωνικών διαδρομών του ανθρώπινου εγκεφάλου μέσα από την κίνηση.

Η εκγύμναση του εγκεφάλου αποτελεί στοιχείο της εκπαιδευτικής και εφαρμοσμένης κινησιολογίας και πραγματοποιείται μέσα από μια σειρά εξατομικευμένων ασκήσεων, οι οποίες σχεδιάζονται αφού προηγηθεί η κινητική αξιολόγηση του ασκούμενου. Οι ασκήσεις αυτές στοχεύουν εκτός από την εκγύμναση του σώματος και στην εκγύμναση του εγκεφάλου και περιλαμβάνουν δραστηριότητες όπως:

• Crossing the midline
• Cross Crawling
• Skip –a – cross

Και γενικότερα δραστηριότητες οι οποίες εμπεριέχουν συντονισμό χεριών & ποδιών, αλλά και κινήσεις οι οποίες αναγκάζουν τα μέλη του σώματος να κινούνται και να εξασκούνται σε αντίθετες κατευθύνσεις.

Στόχος όλων αυτών των δραστηριοτήτων είναι τόσο το σώμα όσο και ο εγκέφαλος να εξασκηθούν σε νέες κινήσεις και οποίες εκτός του ότι θα βελτιώσουν την καθημερινότητα των ασκούμενων, ταυτόχρονα θα εξασκήσουν και θα επαναπρογραμματίσουν το ευαίσθητο από τους χρόνιους πόνους νευρικό  σύστημα.

Η εκγύμναση του εγκεφάλου είναι ουσιαστικά μία νέα μέθοδος η οποία τα τελευταία χρόνια εφαρμόζεται όλο και περισσότερο στην αντιμετώπιση των χρόνιων πόνων. Το συγκεκριμένο είδος θεραπείας, στοχεύει στο να μειώσουμε την «κεντρική ευαισθητοποίηση» άρα και τον πόνο, ενισχύοντας τη φυσιολογική κίνηση και την επανεκπαίδευση του Κ.Ν.Σ. Για να επιτευχθεί όμως αυτό, σημαντικό ρόλο παίζει η συγκέντρωση του ασκούμενου κατά την εκτέλεση των ασκήσεων, αλλά και η εμπιστοσύνη του στο θεραπευτή και στις μεθόδους που χρησιμοποιεί.

Άρα η εκγύμναση του εγκεφάλου ταυτόχρονα με την εκγύμναση του σώματός, βοηθάει στον επαναπρογραμματισμό του Κ.Ν.Σ, πετυχαίνοντας με αυτό τον τρόπο να μειώσουμε τα υπερδραστήρια σήματα κινδύνου που φτάνουν στον εγκέφαλο. Με αυτόν τον τρόπο, μπορούμε :

• Να απαλλάξουμε τους ασκούμενους από χρόνιους πόνους,
• Να τους εκπαιδεύσουμε στο να διαχειρίζονται το στρες και να επικεντρώνονται όσο το δυνατόν λιγότερο στον πόνο, γιατί αυτό βοηθά στην καλύτερη λειτουργία του οργανισμού.
• Να ασκούνται, γιατί η φυσική δραστηριότητα που γίνεται με συνετό τρόπο βοηθά στο να μειωθεί η υπερευαισθησία στον πόνο
• Να ασχολούνται με καινούργια χόμπι, γιατί είναι κάτι που βοηθά στην εκγύμναση του εγκεφάλου, κάτι που βοηθά στο να ηρεμούν και να ενεργοποιούνται οι ΜΗ-επίπονοι σύνδεσμοι του νευρικού συστήματος.

Παγούνης Νικόλαος

Β.Sc Sport Science & Physical Education

M.Sc Kinisiology & Physical therapy

Certified Medical Exercise Specialist

International Certificate in Osteopathic and Chiropractic Manipulation

Το άρθρο Εκγύμναση του εγκεφάλου μία αποτελεσματική θεραπεία ενάντια στους χρόνιου πόνους εμφανίστηκε πρώτα στο Functional Movement.